Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) jest najczęstszą arytmią w praktyce klinicznej. Dotyczy 1,5-2% populacji w krajach rozwiniętych.^1,2 Czynnikami ryzyka migotania przedsionków są wiek, nadciśnienie tętnicze, przerost lewej komory, powiększenie lewego przedsionka, cukrzyca, nadczynność tarczycy, otyłość, używki, w tym przede wszystkim alkohol. Wiele publikacji potwierdza opinię, że migotanie przedsionków występuje częściej u sportowców, szczególnie uprawiających sporty wytrzymałościowe.

Czy uprawianie sportów wytrzymałościowych zwiększa ryzyko wystąpienia AF?

Pierwsze doniesienie na temat zwiększonego ryzyka wystąpienia migotania przedsionków u biegaczy na orientację pochodzi z 1998 r.² W badaniu Karjalainena i wsp. względne ryzyko wystąpienia migotania przedsionków u biegaczy wynosiło 5,5% i dotyczyło każdej badanej grupy wiekowej: między 45 a 54 r.ż. wynosiło 4,2% vs 0,5% w populacji osób nieuprawiających sportu, między 55 a 64 r.ż. – 5,6% vs 1% i między 65 a 74 r.ż. – 6,6% vs 4% w grupie kontrolnej podobnej wiekowo. W następnych badaniach potwierdzano zwiększone ryzyko wystąpienia tej arytmii u sportowców. Względne ryzyko wahało się między 2,86 u sportowców trenujących różne dyscypliny do 14,38 u kolarzy (tab. 1).^2-11 Większe ryzyko wystąpienia migotania przedsionków występowało u osób uprawiających sporty wytrzymałościowe. Abdulla i Nielsen w 2009 r. przeprowadzili metaanalizę danych opublikowanych w 6 doniesieniach dotyczących migotania przedsionków u ponad 650 sportowców w porównaniu z odpowiednio dobranymi grupami kontrolnymi.¹² Badane grupy obejmowały czynnych sportowców w starszym wieku (średnio od 43 do 67 lat), w przeważającej części mężczyzn (69-100%). Metaanaliza wykazała ponad pięciokrotnie zwiększone ryzyko wystąpienia migotania przedsionków u sportowców w stosunku do osób nieuprawiających sportu (OR [95% CI] = 5,29, p = 0,0001). Ci sami autorzy 4 lata później opublikowali nową metaanalizę uzupełnioną o 3 badania pokazujące znamiennie częstsze występowanie sportowców wśród osób z migotaniem przedsionków w porównaniu z grupą kontrolną zdrowych ludzi (OR = 4,7, 3,1-6,9; 95% CI, p <0,0001).¹³ Trzecia część metaanalizy obejmuje badania wskazujące na korzystny wpływ umiarkowanego wysiłku na częstość występowania migotania przedsionków.^14-16 Ostatnia metaanaliza obejmująca 95 tysięcy osób potwierdziła opinię, że umiarkowany wysiłek nie jest związany ze zwiększonym ryzykiem migotania przedsionków i że działa korzystnie.¹⁷

Czynniki ryzyka migotania przedsionków u sportowców