Kardiomiopatia tachyarytmiczna

dr n. med. Radosław Nowak
lek. Marcin Pajkowski
dr hab. n. med. Marcin Gruchała

I Katedra i Klinika Kardiologii, Gdański Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji: dr n. med. Radosław Nowak, I Katedra i Klinika Kardiologii GUMed, ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk; e-mail: nowyrad@gumed.edu.pl

Kardiomiopatię tachyarytmiczną opisano po raz pierwszy w 1913 r. Zdiagnozowano ją u młodego mężczyzny z migotaniem przedsionków. Uważana jest za chorobę rzadką, ale dokładna częstość jej występowania nie jest znana. Jest to odwracalna forma kardiomiopatii rozstrzeniowej, wywołana nadkomorowymi lub komorowymi zaburzeniami rytmu serca. Stanowi ważny punkt w diagnostyce różnicowej przyczyn niewydolności serca. Właściwa kontrola częstości rytmu komór lub przywrócenie rytmu zatokowego są warunkiem wycofania się dysfunkcji mechanicznej mięśnia i rozstrzeni jamy lewej komory, co jednocześnie potwierdza rozpoznanie (diagnosis ex iuvantibus).

Wprowadzenie

Kardiomiopatia indukowana tachykardią (TIC – tachycardia induced cardiomyopathy lub tachycardia mediated cardiomyopathy), zwana także kardiomiopatią tachyarytmiczną (tachycardiomyopathy) lub kardiomiopatią indukowaną arytmią (AIC – arrhythmia induced cardiomyopathy), jest jednostką chorobową sklasyfikowaną jako kardiomiopatia pierwotna, nabyta.1 Definiuje się ją jako odwracalną kardiomiopatię przebiegającą z rozstrzenią, którą cechuje skurczowa i rozkurczowa dysfunkcja komór i/lub przedsionków serca, wywołaną szybkim i/lub niemiarowym rytmem komór lub przedsionków, przy nieobecności organicznej choroby serca.2 Po raz pierwszy została opisana w 1913 r. przez Gossage’a i wsp. Zdiagnozowano ją u młodego mężczyzny z migotaniem przedsionków (AF – atrial fibrillation), u którego stwierdzono poszerzenie lewej komory i objawy niewydolności serca.3

Chorobę mogą wywołać praktycznie wszystkie przedłużające się nadkomorowe i komorowe zaburzenia rytmu z częstością akcji komór powyżej 100/min, a także liczne komorowe pobudzenia dodatkowe (tab. 1). Fenelon i wsp. rozróżniają dwie postaci TIC:

  • czystą (pure) – w której szybki rytm komór jest jedyną uchwytną przyczyną dysfunkcji miokardium
  • mieszaną (impure) – w której w przebiegu tachykardii dochodzi do pogorszenia funkcji miokardium wyjściowo zmienionego strukturalnie (w tym ujęciu, w sprzeczności z klasycznym podejściem, choroba organiczna nie wyklucza TIC).4

Właściwa kontrola częstości rytmu komór lub przywrócenie rytmu zatokowego są warunkiem wycofania się dysfunkcji mechanicznej mięśnia i rozstrzeni jamy lewej komory.

Epidemiologia

Kardiomiopatia tachyarytmiczna uważana jest za chorobę rzadką, choć dokładna częstość jej występowania nie jest znana.5 Kasper i wsp. przeanalizowali przyczyny kardiomiopatii rozstrzeniowej (DCM – dilated cardiomyopathy) u 673 pacjentów. U blisko ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Patofizjologia

Większość danych dotyczących patomechanizmów na poziomie komórkowym i funkcjonalnym pochodzi z badań na zwierzętach poddanych szybkiej stymulacji serca. Zmiany w błonie [...]

Obraz kliniczny

Objawy kliniczne pacjentów z TIC podzielono na dwie kategorie. Pierwszą z nich stanowią objawy związane z arytmią: kołatanie serca, uczucie przerwy [...]

Badania dodatkowe

Strategia diagnostyki w TIC powinna uwzględniać wytyczne dotyczące postępowania w niewydolności serca z upośledzoną funkcją skurczową lewej komory. Podstawowym badaniem u [...]

Rozpoznanie

TIC należy podejrzewać u chorego z rozpoznaną de novo niewydolnością serca z towarzyszącym przewlekłym lub napadowym częstoskurczem, u którego ponadto:

Leczenie

Istnieje wiele dowodów na to, że przywrócenie prawidłowej częstości rytmu komór powoduje wycofanie się dysfunkcji serca i objawów niewydolności serca u [...]

Rokowanie

Wycofanie się patologicznej przebudowy (remodeling) i poprawę funkcji skurczowej lewej komory oraz ustąpienie objawów niewydolności serca w obserwacji kilkumiesięcznej uzyskuje się [...]

Podsumowanie

TIC jest odwracalną formą kardiomiopatii rozstrzeniowej, wywołaną nadkomorowymi lub komorowymi zaburzeniami rytmu serca. Stanowi ważny punkt w diagnostyce różnicowej przyczyn niewydolności [...]
Do góry