Zapomniana zastawka – tajniki prawego ujścia żylnego serca (część 1)

dr n. med. Paweł Litwiński

Klinika Kardiochirurgii i Transplantologii, Instytut Kardiologii, Warszawa

Adres do korespondencji: dr n. med. Paweł Litwiński, Klinika Kardiochirurgii i Transplantologii, Instytut Kardiologii, Warszawa, e-mail: plitwinski@ikard.pl

10Jeszcze do niedawna sądzono, że wada zastawki trójdzielnej występuje rzadko, a ją samą określano mianem zastawki zapomnianej. Dziś już wiemy, że to nieprawda i że ciężka niedomykalność zastawki trójdzielnej stanowi niezależny czynnik prognostyczny śmiertelności obok frakcji wyrzutowej lewej komory i nadciśnienia płucnego.

10„Tricuspid valve disease is forgotten and underloved but… deserves better”.

10                                                                             Patrick M. McCarthy

Epidemiologia wady trójdzielnej

Mackenzie nie mylił się, twierdząc, że niedomykalność trójdzielna jest częstą patologią. Z publikacji Kleina i wsp. wynika bowiem, że u 80-90% pacjentów kierowanych na echokardiografię występuje różnego stopnia niedomykalność zastawki trójdzielnej (TR – tricuspid regurgitation).1 Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych 1,6 mln osób ma umiarkowaną lub dużą TR.2 TR często towarzyszy wadzie mitralnej. Ponad 30% pacjentów z degeneracyjną niedomykalnością zastawki mitralnej ma co najmniej 2+ TR w fazie kwalifikacji do leczenia operacyjnego.3 U blisko ⅓ chorych z istotną stenozą mitralną stwierdza się również umiarkowaną do ciężkiej TR,4 a u ponad 30% pacjentów z niedokrwienną niedomykalnością mitralną poddanych leczeniu operacyjnemu występuje ciężka TR.5

Trzy lata po plastyce zastawki mitralnej z powodu jej niedokrwiennej niedomykalności u 74% pacjentów obserwuje się umiarkowaną bądź dużą TR. Istotna TR rozwija się także u 40% chorych po interwencji w zakresie zastawki mitralnej, z medianą przeżycia wynoszącą jedynie 5 lat. U 50% pacjentów po naprawie zastawki mitralnej (MVPL – mitral valve plasty) niedomykalność wzrasta o dwa stopnie w porównaniu z echokardiografią przedoperacyjną.6,7 Niedomykalność trójdzielna jest prawdopodobnie rzadsza u pacjentów z niedomykalnością mitralną wynikającą z wypadania płatków. Organiczna wada zastawki trójdzielnej (TV – tricuspid valve), będąca nieczęstą jednostką chorobową, stanowi wskazanie do leczenia jedynie w ok. 1% operacji zastawkowych.

Anatomia zastawki trójdzielnej

Kompleks TV, cechujący się niezwykłą zmiennością, jest złożony z trzech płatków (przedniego, tylnego i przegrodowego), nici ścięgnistych, dwóch lub więcej mięśni brodawkowatych, włóknistego pierścienia trójdzielnego oraz mięśnia prawego przedsionk...

Powierzchnia ujścia TV wynosi ok. 7-9 cm2. Pierścień TV, większy prawie o 20% od mitralnego, ma kształt eliptyczny i trójwymiarowy, z częścią tylnoprzegrodową zlokalizowaną niżej (bliżej koniuszka prawej komory) od części przednioprzegrodowej.9 Je...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Etiologia wady

Obraz kliniczny wady trójdzielnej

Wada trójdzielna często jest rozpoznawana na późnym etapie. Izolowana niedomykalność zastawki trójdzielnej z reguły jest dobrze tolerowana, ponieważ prawa komora – [...]

Implikacje prognostyczne wady trójdzielnej

Ciężka TR stanowi obok frakcji wyrzutowej lewej komory i nadciśnienia płucnego niezależny czynnik prognostyczny śmiertelności (65% jednoroczna przeżywalność u pacjentów z [...]

Do góry