Medycyna sportowa

Znaczenie kompleksu lędźwiowo-miedniczno-biodrowego (LMB) w profilaktyce zaburzeń postawy ciała

Dr hab. k.f. Dariusz Czaprowski, prof. OSW

Wydział Fizjoterapii, Olsztyńska Szkoła Wyższa im. Józefa Rusieckiego

Zachowanie neutralnej pozycji tego kompleksu oznacza właściwy układ całego kręgosłupa i jest kluczowe dla jego ochrony

Small 17555

Ryc. 1. Pozycja siedząca z kifotycznym ustawieniem odcinka lędźwiowego kręgosłupa.

Small 17539

Ryc. 2. Pozycja siedząca z nadmiernie lordotycznym ustawieniem kręgosłupa przyjęta po komendzie „wyprostuj się”.

Small ryc 03 opt

Ryc. 3. Rejestracja postawy ciała za pomocą fotografii cyfrowej.

Small ryc 04 opt

Ryc. 4. Ocena kąta lordozy lędźwiowej za pomocą inklinometru cyfrowego.

Small 17732

Ryc. 5. Wpływ pozycji kompleksu LMB na wynik testu SLR (pełny opis w tekście).

Small ryc 06 opt

Ryc. 6. Zmodyfikowany test Thomasa.

Small ryc 07 opt

Ryc. 7. Ocena elastyczności prostownika grzbietu w odcinku lędźwiowym.

Small ryc 08 opt

Ryc. 8. Ocena elastyczności mięśnia czworobocznego lędźwi.

Small ryc 09 opt

Ryc. 9. Ocena wzorca aktywności mięśni podczas prostowania stawu biodrowego (prawidłowa sekwencja aktywizowania się mięśni: 1 – pośladkowy wielki, 2 – grupa tylna mięśni uda, 3 – kontralateralny prostownik grzbietu, 4 – ipsilateralny prostownik grzbietu).

Small ryc 10 opt

Ryc. 10. Ocena aktywności mięśni podczas odwodzenia stawu biodrowego (prawidłowa sekwencja aktywizowania się mięśni: 1 – pośladkowy średni, 2 – naprężacz powięzi szerokiej uda, 3 – czworoboczny lędźwi).

Small ryc 11 opt

Ryc. 11. Test Craiga.

Small ryc 12 opt

Ryc. 12. Poizometryczna relaksacja grupy tylnej mięśni uda z jednoczesną kontrolą pozycji kompleksu LMB.

Small ryc 13 opt

Ryc. 13. Neutralne ustawienie kompleksu LMB.

Small 17625

Ryc. 14. Przykład ćwiczenia w zamkniętym łańcuchu kinematycznym z wykorzystaniem niestabilnego podłoża.

Small 17746

Ryc. 15. Nauka kontroli nad pozycją kompleksu LMB podczas odrabiania lekcji.

Aby zachować neutralną pozycję kompleksu LMB, konieczna jest zbalansowana aktywność systemu jednostawowych mięśni lokalnych (m.in. poprzeczny brzucha, mięsień wielodzielny) oraz systemu mięśni globalnych, w skład których wchodzą mięśnie jednostawowe (np. pośladkowy wielki, pośladkowy średni, biodrowy), odpowiedzialne za przeciwdziałanie sile grawitacji i za kontrolę równowagi, oraz mięśnie wielostawowe (np. prosty brzucha, grupa tylna mięśni uda, prosty uda, naprężacz powięzi szerokiej uda) – odpowiadające głównie za wykonanie czynności ruchowych. Jednoczesna aktywizacja mięśni systemu lokalnego i globalnego zwiększa zdolność do przenoszenia obciążeń. Szczególnie pierwsze z nich są zdolne do kontroli strefy neutralnej kompleksu LMB.

Konsekwencje braku kontroli nad neutralną pozycją kompleksu lędźwiowo-miedniczno-biodrowego

Brak kontroli nad pozycją kompleksu LMB podczas wykonywania codziennych czynności życiowych może prowadzić do szeregu negatywnych konsekwencji. Rycina 1 przestawia swobodną pozycję siedzącą charakteryzującą się zgięciem odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz ustawieniem miednicy w tyłopochyleniu.

Konsekwencją przyjmowania tej pozycji jest:

Do góry