BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
1. Rozciąganie więzadeł nad- i międzykolcowych, co prowadzi do zmniejszenia odruchowej aktywności mięśnia wielodzielnego w wyniku zaburzenia czynności receptorów wrażliwych na rozciąganie. Wystarczy utrzymanie pozycji zgięciowej kręgosłupa przez ok. 5 minut, aby doszło do zmniejszenia zdolności aparatu więzadłowego do ochrony krążka międzykręgowego. Pełne odzyskanie ochronnej aktywności mięśniowej zajmuje kilka godzin, natomiast odzyskanie właściwego kształtu struktur biernych trwa jeszcze dłużej.
2. Większe, w porównaniu z siedzeniem w pozycji neutralnej, zgięcie dolnej części odcinka szyjnego kręgosłupa oraz wysunięcie głowy.
3. Wywołanie objawów bólowych u osób asymptomatycznych oraz nasilenie bólu u osób z zespołem bólowym dolnej części kręgosłupa.
W celu zmiany tej pozycji stosowane są różne komendy. Jedną z najczęściej wykorzystywanych jest „wyprostuj się”. Pod jej wpływem nie obserwuje się jednak zakładanej poprawy pozycji siedzącej. Komenda „wyprostuj się” prowadzi bowiem przede wszystkim do zmniejszenia kifozy piersiowej oraz wypłaszczenia jej dolnej części (ryc. 2). Kąt kifozy piersiowej w swobodnej pozycji siedzącej jest jednak zazwyczaj prawidłowy, natomiast za nieprawidłową pozycję siedzącą odpowiada niewłaściwa (nieneutralna) pozycja odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz miednicy. Ruch korekcyjny powinien więc być skoncentrowany na zmianie ustawienia tego kompleksu, a nie na niewłaściwym ruchu wyprostnym odcinka piersiowego kręgosłupa.
Poza wymienionymi konsekwencjami przyjmowania zgięciowej pozycji siedzącej, także siedzenie z nadmiernie lordotycznym ustawieniem odcinka lędźwiowego kręgosłupa (ryc. 2) prowadzi do negatywnych następstw. Można tu wymienić:
1. Obciążenie stawów międzywyrostkowych i tylnej części pierścienia włóknistego.
2. Zwiększenie aktywności mięśni grzbietu i związane z tym odczucie dyskomfortu.
3. Przeciążenie mięśnia wielodzielnego, a w konsekwencji ograniczenie jego możliwości stabilizacyjnych, co wyraża się przede wszystkim w zmniejszeniu jego pobudliwości.
4. U osób wrażliwych na wyprost (ang. extension-related low back pain) odtworzenie lordozy lędźwiowej powoduje dyskomfort oraz wywołanie lub nasilenie bólu pleców.
Podczas aktywności fizycznej także wykonywane są różne zadania ruchowe powodujące zmianę ustawienia zarówno miednicy, jak i całego kręgosłupa. Szczególnie niebezpieczne są ćwiczenia o charakterze balistycznym (z dużą prędkością) oraz w otwartych łańcuchach kinematycznych, ponieważ faworyzują one mięśnie wielostawowe. Jednocześnie towarzyszy im obniżenie aktywności mięśni jednostawowych.
W piśmiennictwie dobrze udokumentowany jest związek między brakiem kontroli nad pozycją kompleksu LMB podczas wykonywania codziennych czynności życiowych (np. odrabianie lekcji, oglądanie telewizji, prace domowe) oraz w czasie aktywności fizycznej a występowaniem następujących dysfunkcji i objawów:
1. Ból w odcinku szyjnym i piersiowym kręgosłupa.
2. Zwiększenie ryzyka tendinopatii więzadła rzepki (tzw. kolana skoczka), tendinopatii pasma biodrowo-piszczelowego (tzw. kolana biegacza), tendinopatii ścięgna Achillesa, chondromalacji rzepki.
3. Dysfunkcje kompleksu barkowo-ramiennego.
Diagnostyka kompleksu LMB
W ramach badania klinicznego kompleksu LMB dokonuje się oceny:
1. Wielkości lordozy lędźwiowej.
2. Ustawienia miednicy. W tym celu dokonuje się palpacyjnej oceny pozycji talerzy biodrowych oraz kolców biodrowych górnych, przednich i tylnych.
3. Pozycji stawów biodrowych (w przypadku oceny w płaszczyźnie poprzecznej pomocna jest obserwacja osi kończyn dolnych ze szczególnym uwzględnieniem położenia rzepek).