18 lutego – NFZ nie pokryje kosztów
Żaden przepis prawa nie obliguje do pokrywania ze środków NFZ kosztów terapii w fazie badań klinicznych – orzekł NSA.
Wyrok ten zapadł w sprawie małoletniego K.S., u którego rozpoznano guz nadnercza z obecnością licznych zmian przerzutowych do szpiku i kości (neuroblastoma st. IV). Pacjent leczony jest według procedur dla grupy wysokiego ryzyka przewidującej osiem bloków chemioterapii (70 dni leczenia).
Neuroblastoma w mniej więcej 80 proc. przypadków niesie ryzyko zgonu. Zmniejszająca możliwość nawrotu choroby nowotworowej i zwiększająca wyleczalność dzieci z neuroblastomą terapia przeciwciałami anty-GD2 prowadzona jest w jednej z klinik w Niemczech wyłącznie w ramach badań klinicznych. Prezes NFZ odmówił sfinansowania tej terapii, czego domagali się rodzice dziecka. Argumentował, iż skoro przeciwciało anty-GD2 podawane jest wyłącznie w ramach eksperymentu, to finansowanie takiego leczenia ze środków publicznych nie jest możliwe.
Odmowę zaskarżono do sądu administracyjnego. Zarówno sąd I, jak i II instancji uznał decyzję NFZ za zgodną z prawem. Sądy zauważyły, że to sponsor finansuje świadczenia związane z badaniem klinicznym, m.in. dostarcza bezpłatnie ich uczestnikom oceniane produkty lecznicze, komparatory oraz urządzenia stosowane do ich podawania.
Sygn. akt II GSK 2331/13
9 marca – zarząd decyduje o kontroli SPZOZ
WSA w Warszawie po rozpoznaniu skargi wojewody na uchwałę rady powiatu w sprawie kontroli SPZOZ w G. stwierdził, że zaskarżona uchwała została wydana z naruszeniem prawa. Jedynym podmiotem mogącym egzekwować wyniki kontroli prowadzonej w oparciu o art. 121 ustawy o działalności leczniczej jest organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego. Podmiotem tworzącym SPZOZ w G. jest powiat działający przez zarząd, a nie radę powiatu.
Sygn. akt VII SA/Wa 2996/14
17 marca – prowadzenie szpitala a obowiązek powiatu
WSA w Krakowie oddalił skargę prokuratora okręgowego w Krakowie, który żądał stwierdzenia nieważności uchwały podjętej przez radę powiatu w O. w sprawie przekształcenia SPZOZ.
Według sądu nieuzasadniony jest zarzut wyzbycia się przez radę powiatu w O. realizacji zadań publicznych z zakresu ochrony zdrowia i przekazanie ich spółce kapitałowej. Powiat ma obowiązek zapewnienia obywatelom równego dostępu do świadczeń finansowanych ze środków publicznych, nie precyzuje jednak formy realizacji tych zadań. Zdaniem sądu obowiązek ten nie jest równoznaczny z powinnością powiatu zapewnienia funkcjonowania na jego terenie publicznego zakładu opieki zdrowotnej utworzonego przez powiat.
Realizacja konstytucyjnego prawa do ochrony zdrowia, a tym samym prawa do korzystania z publicznego systemu ochrony zdrowia wymaga dostępu do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, a nie do świadczeń realizowanych wyłącznie przez podmioty publiczne.
Sprawa nr II SA/Kr 404/14
19 marca – nierzetelne badania profilaktyczne
Lekarz prowadzący badania profilaktyczne nie jest bezrefleksyjną „maszynką” do akceptowania każdego zapisu pracodawcy zawartego na skierowaniu. To on zawsze odpowiada za treść wystawionego zaświadczenia. Ponieważ pracodawca z różnych względów może nie być zainteresowany ujawnianiem tego, że praca będzie świadczona w warunkach szczególnych lub uciążliwych, przedstawiona przez niego informacja o tych warunkach musi podlegać choćby najbardziej ogólnej kontroli lekarza prowadzącego badania profilaktyczne.
Tak stwierdził SN po rozpoznaniu w Izbie Karnej kasacji od orzeczenia Naczelnego Sądu Lekarskiego utrzymującego karę nagany dla lekarki uprawnionej do wykonywania badań profilaktycznych pracowników zatrudnionych na stanowiskach, na których nie stwierdzono czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych. Osoba ta, nie mając odpowiednich uprawnień, wystawiała zaświadczenia lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych. Ukarana lekarka nie była specjalistką medycyny pracy, lecz medycyny rodzinnej. Orzeczenia dotyczyły pracowników takich specjalności jak np. drukarz, laborant, pracownik budowlany, tokarz, lakiernik, które wiążą się z kontaktem z substancjami niebezpiecznymi dla zdrowia.
Sygn. akt SDI 4/15
25 marca – przymusowe leczenie odwykowe
Nie można zobowiązać do leczenia odwykowego osoby uzależnionej od alkoholu, powołując się na „powodowanie rozkładu życia rodzinnego”, jeśli taki stan już nastąpił. Jeśli więc osoba uzależniona doprowadziła wcześniej do zerwania więzi rodzinnych, nie może być zobowiązana do poddania się leczeniu wyłącznie z tego powodu już po tym fakcie.
Tak orzekł SN, podkreślając jednocześnie, że orzeczenie o poddaniu przymusowemu leczeniu odwykowemu stanowi przejaw ograniczenia wolności. Dotyczy zatem jednego z podstawowych praw obywatelskich. Usprawiedliwia je tylko ochrona społeczeństwa.
Sygn. akt II CSK 828/14