Jak zachęcić lekarzy i pacjentów, aby rozważnie stosowali antybiotyki? Zainteresowanie to wymuszą same wielooporne bakterie. Odchodząc od tematyki zakażeń dróg oddechowych, mogę przytoczyć przypadek 30-letniej pacjentki. Została przyjęta do szpitala z powodu zaostrzenia SM. Poszukując ewentualnych źródeł infekcji, lekarz zlecił posiew i badanie ogólne moczu. Z posiewu wyhodowano szczep Klebsiella pneumoniae w mianie > 10⁵, wrażliwy praktycznie na wszystkie antybiotyki. Zastosowano cyprofloksacynę zgodnie z antybiogramem, rozpoznanie ZUM postawiono na podstawie nieprawidłowych wyników badania ogólnego moczu i znamiennej bakteriurii. Po siedmiu dniach leczenia wykonano ponowny posiew i zlecono badanie ogólne moczu. Jakie było zaskoczenie lekarza, kiedy z moczu wyhodowano wielooporny szczep K. pneumoniae, szczep wytwarzający metalo-β-laktamazę New Delhi, która opanowuje obecnie szpitale na Mazowszu.

Badanie ogólne moczu miało ten sam obraz co przed leczeniem, nadal nieprawidłowy. Kojarzenie nieprawidłowego badania moczu u pacjentów bez objawów klinicznych z potrzebą leczenia antybiotykiem prowadzi do ich nadużywania i stwarza realne ryzyko dla kolonizacji przez drobnoustroje wielooporne. Dopiero ta sytuacja, kiedy możliwości terapeutyczne ograniczone były do dwóch toksycznych leków (kolistyna, gentamycyna), skłoniła lekarza do odpowiedzi na pytanie, czy pacjent ma zakażenie, czy bezobjawową bakteriurię, niewymagającą terapii antybiotykiem. Odstąpił od antybiotykoterapii, mimo że pacjentka była leczona wysokimi dawkami steroidów, ponieważ nie miała objawów ZUM.

Po miesiącu została wypisana, mając potwierdzone w badaniach mikrobiologicznych nosicielstwo w przewodzie pokarmowym K. pneumoniae NDM+. Czy taka osoba może pojawić się w POZ z zakażeniem wywołanym przez K. pneumoniae NDM+? To prawdopodobne, ponieważ nosicielstwo w przewodzie pokarmowym może utrzymywać się przez wiele miesięcy, jest zatem możliwe, że w tym czasie pacjentka będzie miała np. zakażenie pęcherza moczowego o tej etiologii, zakażenie, które z reguły lekarzowi pierwszego kontaktu nie sprawia ani problemów diagnostycznych, ani terapeutycznych. Jednak w tym przypadku możemy zastosować jedynie antybiotyki dostępne w lecznictwie zamkniętym (kolistyna, gentamycyna). Tak więc aby wyleczyć zwykłe zapalenie pęcherza, pacjentka musi być przyjęta do szpitala.