W prezentowanym przypadku zaleca się leczenie zachowawcze. Konfiguracja zmian w okolicy śledziony i ich stosunek do miąższu i torebki narządu sugeruje obecność krwiaków podtorebkowych, powstałych najprawdopodobniej w wyniku zakrzepicy żyły śledzionowej. Szacuje się, że powikłania naczyniowe występują u 10-45% pacjentów z zapaleniem trzustki. Najczęściej dochodzi do zakrzepicy naczyń żylnych w wyniku ucisku i rozprzestrzeniania się procesu zapalnego. W ostrym zapaleniu trzustki zakrzepica zwykle rozwija się w żyle śledzionowej (19%), żyle krezkowej górnej (14%) oraz żyle wrotnej (13%).1 Obecność ognisk zawałowych, krwiaków lub ropni pod torebką śledziony bywa konsekwencją zmian wstecznych. Jeśli leczenie zachowawcze nie doprowadzi do regresji zmian lub jeśli dojdzie do wytworzenia ropnia, konieczna jest splenektomia.
Zastosowane leczenie
Pacjenta leczono zachowawczo, uzyskując stopniową regresję przestrzeni płynowych. Drenaż przezskórny wykonany pod kontrolą USG jest zalecany w leczeniu utrzymujących się pseudotorbieli powiodujacych dolegliwości bólowe, ropni i wysięku otrzewnowego, jeśli wykluczy się obecność tętniaka rzekomego i możliwe jest wykonanie zabiegu z ominięciem jelit i narządów miąższowych.
Zmiany ogniskowe w obrębie śledziony w przebiegu zapalenia trzustki nie są rzadkością (na rycinach 4 i 5 przedstawiono obraz TK u dwojga innych pacjentów).
Rycina 4. Badanie TK pacjentki z zapaleniem trzustki jako powikłaniem kamicy pęcherzyka żółciowego. A. Przekrój poprzeczny. Widoczne niewielkie poszerzenie dróg żółciowych (stan po cholecystektomii). Hipodensyjny obszar w rzucie przedniego bieguna śledziony. B. Przekrój poprzeczny. Hipodensyjny obszar w rzucie przedniego bieguna śledziony. Cechy wysięku w obu jamach opłucnowych (zmiany bardziej nasilone po stronie lewej). Śródoperacyjnie zmiana w śledzionie okazała się ropniem.
Rycina 5. Badanie TK pacjenta z poalkoholowym przewlekłym zapaleniem trzustki. A. Przekrój czołowy przez nadbrzusze. Widoczne liczne drobne zwapnienia w rzucie trzustki. B. Przekrój poprzeczny przez nadbrzusze. Widoczny trójkątny obszar hipodensyjny w obrębie śledziony – prawdopodobnie ognisko pozawałowe. Ślad płynu w otoczeniu wątroby oraz w lewej jamie opłucnowej.
Podczas interpretacji wyników badań obrazowych u chorych z zapaleniem trzustki należy zwrócić uwagę na stan narządu, gdyż obecność zmian w śledzionie często wymusza modyfikację leczenia.
Prawidłowe odpowiedzi: 1. a, 2. a