Większość zmian o charakterze guza zlokalizowanych w piersiach nie jest rakiem. Niemniej niezależnie od wieku kobiety każdy guzek w obrębie piersi nasuwa podejrzenie raka piersi i powinien zostać zbadany.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien:

• znać najczęstsze rodzaje guzów piersi

• znać najczęstsze objawy raka piersi

• znać schemat postępowania w razie wykrycia guza piersi

Guzy piersi stanowią jedną z najczęstszych przyczyn, z powodu których kobiety szukają pomocy lekarskiej. Należy pamiętać, że zdecydowana większość zmian o charakterze guza zlokalizowanych w piersiach nie jest rakiem.¹ Według Cochrane’a i wsp. tylko 1 na 10 guzów diagnozowanych w ośrodkach zajmujących się chorobami piersi jest zmianą złośliwą.² Charakter zmian guzowatych w obrębie piersi zmienia się wraz z wiekiem pacjentki. W populacji kobiet starszych rośnie liczba nowotworów złośliwych. U młodych kobiet przeważają zmiany łagodne, u których podłoża leżą na ogół zaburzenia hormonalne. Jedynie 2-5% wszystkich raków piersi rozpoznaje się u kobiet <35 r.ż., niemniej rozwój nowotworu w tym wieku jest możliwy, co więcej, przebieg choroby u młodych pacjentek jest zwykle agresywniejszy.³ Stąd niezależnie od wieku kobiety każdy guzek lub inną zmianę guzopodobną w piersi należy zbadać w celu wykluczenia nowotworu.

Rodzaje guzów piersi

W piersiach mogą wystąpić trzy podstawowe rodzaje zmian guzopodobnych: zmiany nienowotworowe, nowotwory łagodne i nowotwory złośliwe piersi.

Zmiany nienowotworowe piersi

Zmiany nienowotworowe wiążą się z powstawaniem nieregularności struktury piersi i wynikają przede wszystkim z działania hormonów. Pierwszym i najczęstszym powodem takich zmian jest różnica struktury i konsystencji piersi w czasie cyklu miesiączkowego. Wzmożona konsystencja piersi w końcowym okresie cyklu i możliwa ich asymetria są czasem przyczyną niepokoju onkologicznego. Ustąpienie zmian po rozpoczęciu krwawienia miesiączkowego wyjaśnia ich istotę.⁴ Stąd nie zaleca się samobadania piersi ani wykonywania badań obrazowych piersi w okresie przedmiesiączkowym.

Drugą najczęstszą nienowotworową zmianą gruczołu piersiowego jest dysplazja włóknisto-torbielowata (mastopatia).5 Stanowi ona ok. 50% wszystkich łagodnych zmian w obrębie piersi i dotyczy najczęściej kobiet w wieku pomiędzy 45 a 55 r.ż. Pod wpływe...

Częstą postacią dysplazji są torbiele – przestrzenie wypełnione płynem, powstające z końcowych odcinków przewodów zrazikowych. Są wyczuwalne zwykle jako elastyczny guz wielkości od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Mogą wykazywać szybką dynam...