Pulmonologia
Zaostrzenie POChP – kiedy podać antybiotyk?
prof. dr hab. n. med. Jerzy Kozielski
Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest powszechnie występującym, przewlekłym schorzeniem cechującym się utrwalonym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:
• rozpoznać przypadek zaostrzenia POChP
• zmodyfikować terapię w przypadku zaostrzenia POChP
• rozpoznać sytuację wymagającą włączenia antybiotyku przy zaostrzeniu POChP
• dobrać właściwy antybiotyk przy zaostrzeniu POChP
• rozpoznać sytuację wymagającą skierowania do szpitala ze względu na zaostrzenie POChP
Przewlekły proces zapalny w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) stwierdza się w obrębie dróg oddechowych, w miąższu i w naczyniach płucnych. Prowadzi on do zniszczenia elementów sprężystych miąższu płucnego oraz zmian strukturalnych w obwodowych drogach oddechowych z następowymi zmianami w czynności płuc. Choroba występuje głównie u osób >40 r.ż., palących papierosy, narażonych w środowisku na pyły, gazy, wyziewy chemiczne. Jej rozwój koreluje z liczbą paczkolat (długość palenia w latach × liczba wypalanych paczek papierosów dziennie). Stwierdza się ją także u osób niepalących. Czynnikami ryzyka jej rozwoju są infekcje, nieprawidłowe odżywianie, czynniki genetyczne.
Objawy kliniczne choroby i ich nasilenie zależą od stopnia zaawansowania procesu chorobowego.
W przebiegu POChP obserwuje się przede wszystkim stopniowo narastającą duszność, początkowo wysiłkową, a w miarę postępu choroby również spoczynkową, oraz przewlekły kaszel z odkrztuszaniem plwociny, zwłaszcza w godzinach rannych. POChP jest chorobą ogólnoustrojową, której objawy nie ograniczają się tylko do układu oddechowego.1,2
POChP to jedna z częściej występujących chorób na świecie, o stałym, ciągłym wzroście rozpowszechniania. W badaniach cząstkowych cechy POChP stwierdzono u ok. 10% badanych >40 r.ż. Częstość występowania zaostrzeń jest uwarunkowana indywidualnie.3
Zwiększa się ona wraz z wiekiem, ciężkością obturacji, u chorych z hipersekrecją śluzu w oskrzelach, z codziennym kaszlem i świstami w klatce piersiowej, u pacjentów z objawami przewlekłego zapalenia oskrzeli, a także tych z częstymi zaostrzeniami choroby. Zaostrzenia POChP częściej występują u osób z niewydolnością oddechową, ze współistniejącymi chorobami serca, niewydolnością prawokomorową, z niskim stężeniem albumin we krwi, a także z polimorfizmem pojedynczego nukleotydu w genie CCL1.4-6
Co to jest zaostrzenie choroby i ocena jego ciężkości
Zaostrzenie POChP charakteryzuje się nagłym pogorszeniem stanu klinicznego chorego, objawiającym się z dnia na dzień nasileniem duszności i kaszlu oraz zmianą charakteru i objętości odkrztuszanej plwociny, co zmusza pacjenta do modyfikacji dotychc...