Farmakoterapia
Farmakoterapia zaburzeń erekcji
prof. nadzw. dr hab. n. med. Zbigniew Lew-Starowicz
Najczęstszą przyczyną zaburzeń erekcji są zaburzenia krążenia, dlatego istotne jest określenie wskazań i przeciwwskazań do aktywności seksualnej i przyjmowania leków.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:
• wymienić czynniki ryzyka zaburzeń erekcji
• wymienić leki I rzutu stosowane w leczeniu zaburzeń erekcji
• określić specyfikę seksualności mężczyzn w starszym wieku
Zaburzenia erekcji polegają na tym, że mężczyzna w sposób stały lub nawracający jest niezdolny do osiągnięcia i/lub utrzymania erekcji w stopniu wystarczającym do odbycia satysfakcjonującego stosunku seksualnego.1 Zespoły ekspertów pracujące nad nową wersją klasyfikacji ICD-11 i DSM-V dyskutują nad tym, jakie przyjąć kryterium częstości występowania tego zaburzenia: w 75-50 czy 25% kontaktów seksualnych, i jaki czas jego występowania: 6 miesięcy czy miesiąc?
Piśmiennictwo poświęcone zaburzeniom erekcji jest bardzo obszerne. Od czasu wprowadzenia w 1998 r. syldenafilu ukazało się kilka tysięcy publikacji poświęconych rozpowszechnieniu, czynnikom ryzyka, etiologii, objawom i leczeniu tych zaburzeń. Wprowadzenie do badań diagnostycznych metod obrazowania mózgu, neurofizjologicznych, biochemicznych i psychologicznych umożliwiło poznanie złożonych uwarunkowań reaktywności erekcyjnej członka. W powstaniu erekcji uczestniczą ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy, tlenek azotu, wiele neuroprzekaźników, hormonów, układ krążenia, bodźce psychiczne, czynniki sytuacyjne, partnerskie, kulturowe. U wielu mężczyzn zaburzenia erekcji są następstwem niewydolności komórek śródbłonka.2
W piśmiennictwie jako czynniki ryzyka zaburzeń erekcji najczęściej wymienia się:
- wiek – przyczyną zaburzeń erekcji są zmniejszenie zawartości kolagenu i włókien elastycznych w błonie białawej oraz zmniejszona zawartość włókien mięśni gładkich, przewlekłe zmiany niedokrwienne prowadzące do zmniejszenia zaopatrzenia tkanek w tlen, włóknienie ciał jamistych, obniżenie syntezy tlenku azotu w komórkach śródbłonka, zmniejszone stężenie testosteronu i androgenów nadnerczowych
- palenie tytoniu, które prowadzi do zaburzeń czynności komórek śródbłonka, wazodylatacji
- otyłość, która powoduje zmniejszenie wydzielania insuliny, spadek stężenia testosteronu, obciążenie wątroby, pogorszenie samooceny, skłonność do stanów depresyjnych
- zaburzenia lipidowe prowadzące do zwężenia światła naczyń
- mała aktywność ruchowa lub jej brak
- cukrzyca wiążąca się z uszkodzeniem włókien nerwowych, zmianami naczyniowymi, zaburzeniami lipidowymi, zmniejszeniem stężenia testosteronu
- nadciśnienie tętnicze i leki przeciwnadciśnieniowe.