dr hab. n.med. Maciej Kostrubiec

Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo-Zatorowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Opracowano na podstawie: Wallentin L, Lopes RD, Hanna M, et al. Apixaban for Reduction in Stroke and Other Thromboembolic Events in Atrial Fibrillation (ARISTOTLE) Investigators. Efficacy and safety of apixaban compared with warfarin at different levels of predicted international normalized ratio control for stroke prevention in atrial fibrillation. Circulation 2013;127(22):2166-76.

Apiksaban w prewencji udarów mózgu u chorych z migotaniem przedsionków

Apiksaban przyjmowany w dawce 2 × 5 mg jest skuteczniejszy i bezpieczniejszy w porównaniu z warfaryną, a największe korzyści z jego stosowania odnoszą pacjenci, u których jakość leczenia antagonistami witaminy K, oceniana jako przewidywany TTR, jest najniższa.

Streszczenie

Wprowadzenie. W badaniu Apixaban for Reduction in Stroke and Other Thromboembolic Events in Atrial Fibrillation (ARISTOTLE) porównywano apiksaban z warfaryną pod względem redukcji występowania udaru mózgu lub zatoru systemowego, a także częstości krwawień i śmiertelności. Skuteczność leczenia oceniano w stosunku do dwóch przewidywanych czasów pozostawania w zakresie terapeutycznym (TTR – time in therapeutic range).

Metodyka i wyniki. Do badania włączono 18 201 pacjentów z migotaniem przedsionków, których losowo przydzielono do grupy leczonej apiksabanem w dawce 5 mg 2 ×/24 h lub do grupy przyjmującej warfarynę. Czas terapii wynosił ≥12 miesięcy. Dla każdego pacjenta szacowano średni TTR w ośrodku przy zastosowaniu liniowego modelu mieszanego opartego na rzeczywistym TTR u chorych leczonych warfaryną, z poprawką zależną od kraju i zmienności dla danego ośrodka. Szacowano ponadto indywidualny TTR przy zastosowaniu liniowego modelu mieszanego uwzględniającego charakterystykę danego pacjenta. Mediana średniego TTR w ośrodku wynosiła 66% (z granicami międzykwartylowymi 61% i 71%). Częstość występowania udaru mózgu lub zatorowości systemowej, dużych krwawień i śmiertelność były konsekwentnie niższe w grupie leczonej apiksabanem niż u pacjentów przyjmujących warfarynę dla wszystkich kwartyli średnich TTR dla ośrodka oraz indywidualnych TTR. W kwartylu z najniższym średnim TTR dla ośrodka wskaźnik ryzyka (HR – hazard ratio) wystąpienia udaru lub zatorowości systemowej wynosił 0,73 (95% CI, 0,53-1,00), zgonu 0,91 (95% CI, 0,74-1,13), a krwawienia 0,50 (95% CI, 0,36-0,70). Natomiast w kwartylu z najwyższym średnim TTR dla ośrodka HR wystąpienia udaru lub zatorowości systemowej wynosił 0,88 (95% CI, 0,57-1,35), zgonu 0,91 (95% CI, 0,71-1,16), a krwawienia 0,75 (95% CI, 0,58-0,97). Podobne wyniki obserwowano w kwartylach dla indywidualnych TTR.