Rozpoznanie i terapia zakażeń układu oddechowego mogą przysporzyć wielu problemów. Istotną kwestią jest umiejętność różnicowania pomiędzy zakażeniem wirusowym a bakteryjnym. Racjonalne stosowanie w terapii antybiotyków może zwiększyć jej skuteczność, zredukować liczbę powikłań, zmniejszyć częstość występowania bakterii opornych na leczenie, a ponadto zminimalizować koszty opieki medycznej.

Zakażenia układu oddechowego to istotny problem nie tylko medyczny, lecz także społeczny i ekonomiczny. Ocenia się, że są one podstawową przyczyną 20-25% wizyt w warunkach ambulatoryjnych. Najgroźniejsza postać tych zaburzeń – zapalenie płuc – stanowi 2-8% wszystkich zakażeń układu oddechowego. Pomimo olbrzymiego postępu w diagnostyce oraz leczeniu tej choroby częstość zachorowań na nią nie zmieniła się istotnie i nadal jest wysoka. Wśród niemowląt częstość zachorowań dochodzi do 40 przypadków/1000 osób, u dorosłych oceniana jest na 5-10/1000, w populacji osób >65 r.ż. zwiększa się do 25-45/1000, a >75 r.ż. do >65/1000. Nie bez znaczenia jest fakt, że 20-40% chorych na zapalenie płuc wymaga hospitalizacji, a u 5-10% konieczne jest leczenie na oddziałach intensywnej opieki medycznej. Zakażenia dolnych dróg oddechowych są również najczęstszą przyczyną zgonów z powodu chorób infekcyjnych – wskaźnik śmiertelności waha się w różnych rejonach geograficznych od 10/100 tys. do 50/100 tys.¹ Tak duża liczba chorych wymagających diagnostyki i leczenia nie tylko w warunkach ambulatoryjnych, lecz także szpitalnych to bardzo trudne zagadnienie logistyczne i istotne obciążenie dla systemu opieki zdrowotnej każdego kraju. Z badań prowadzonych w USA wynika, że ostre choroby infekcyjne układu oddechowego każdego roku pochłaniają ok. 5% budżetu opieki zdrowotnej. Na zakażenia dolnych dróg oddechowych zapada każdego roku ok. 3,8% populacji, co najmniej jeden epizod zakażenia górnych dróg oddechowych stwierdza się u ok. 50% populacji. Mimo stosunkowo niewielkiego procentowego udziału zakażeń dolnych dróg oddechowych w ogólnej liczbie ostrych chorób infekcyjnych układu oddechowego leczenie właśnie tych zaburzeń pochłania ok. 42% kosztów terapii zakażeń układu oddechowego, a 72% nakładów finansowych z tej puli to koszty hospitalizacji.^2,3

Podobnie jak w każdej innej chorobie również w zakażeniach układu oddechowego właściwe postępowanie powinno polegać na przeprowadzeniu dokładnego badania podmiotowego oraz przedmiotowego, ustaleniu wstępnego rozpoznania, zaplanowaniu badań dodatko...