Zasadniczą zmianą w formule rekomendacji jest ustrukturalizowanie według klasy zaleceń oraz siły dowodów zgodnie ze schematem od lat obowiązującym w wytycznych kardiologicznych.

Klasyfikacja wartości ciśnienia tętniczego i definicja nadciśnienia

Między wartościami ciśnienia tętniczego (BP – blood pressure) a chorobowością i śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych istnieje zależność liniowa, a ryzyko zwiększa się już od skurczowego ciśnienia tętniczego 110-115 mmHg i rozkurczowego 70-75 mmHg.

W klasyfikacji wartości ciśnienia wyróżniono kategorie optymalnych i prawidłowych wartości ciśnienia, podkreślając ciągłą zależność ryzyka sercowo-naczyniowego i ciśnienia tętniczego. W praktyce do rozpoznania nadciśnienia tętniczego wykorzystuje się wartości progowe dla skurczowego ciśnienia ≥140 mmHg, a dla rozkurczowego ≥90 mmHg. Zaleca się, aby rozpoznanie nadciśnienia opierało się na pomiarze ciśnienia podczas co najmniej 2 oddzielnych wizyt, przy czym należy wykonać co najmniej 2 pomiary podczas każdej wizyty (zalecenie klasy I, poziom dowodów C). Na podstawie danych z randomizowanych badań klinicznych postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w tych grupach pacjentów przynosi wymierne korzyści (tab. 1).

Epidemiologia nadciśnienia tętniczego

Łączna częstość występowania nadciśnienia tętniczego w populacji szacowana jest na 30-45% i istotnie zwiększa się z wiekiem.

Globalne ryzyko sercowo-naczyniowe

Od roku 1994 Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (ESC – European Society of Cardiology) oraz Europejskie Towarzystwo Miażdżycy (EAS – European Atherosclerosis Society), a od 2003 roku Europejskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego (ESH – European Society of Hypertension) posługują się pojęciem globalnego ryzyka sercowo-naczyniowego. Koncepcja globalnego ryzyka sercowo-naczyniowego opiera się na tym, że tylko u niewielkiej grupy pacjentów z nadciśnieniem współistnieje zaledwie jeden czynnik ryzyka, jakim jest podwyższone ciśnienie tętnicze. U większości osób z nadciśnieniem współistnieją inne czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego, które wzajemnie nasilają swój negatywny wpływ, co prowadzi do łącznego ryzyka większego, niż wynika z sumy poszczególnych składowych. Kalkulacja całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego jest pomocna w decyzjach dotyczących farmakoterapii, jej intensywności i trybu wprowadzania.

Czynniki wpływające na rokowanie pacjenta z nadciśnieniem tętniczym obejmują, poza wartościami ciśnienia, klasyczne czynniki ryzyka miażdżycy, bezobjawowe powikłania narządowe, współistnienie cukrzycy oraz jawnej choroby sercowo-naczyniowej lub choroby nerek (tab. 2).