Farmakoterapia
Leki ziołowe stosowane w odchudzaniu – działania niepożądane
dr hab. n. med. Ewa Widy-Tyszkiewicz
Epidemia otyłości rozwinęła się w ostatnich dziesięcioleciach w wyniku zmian ekonomicznych i kulturowych. Nadwaga i otyłość dotknęły prawie 2/3 dorosłej populacji całego świata, a ich występowanie rośnie w zastraszającym tempie. W związku z tym zwiększa się zainteresowanie niekonwencjonalnymi metodami redukcji masy ciała. Coraz częściej też stosowane są produkty roślinne, ponieważ są łatwo dostępne i uznawane za bezpieczne oraz nieszkodliwe z uwagi na ich naturalne pochodzenie. Obecnie większość pacjentów przyjmuje je bez jakiegokolwiek nadzoru medycznego. Przydatność produktów roślinnych jest jednak wciąż wątpliwa, a ich bezpieczeństwo nie zostało zdefiniowane. Istnieje ryzyko toksyczności i niekorzystnych interakcji farmakologicznych.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien potrafić:
• wytłumaczyć pacjentowi zagadnienia związane ze skutecznością i bezpieczeństwem stosowania leków ziołowych najczęściej wykorzystywanych w odchudzaniu
• rozpoznać działania niepożądane leków ziołowych stosowanych w odchudzaniu
Występowanie nadwagi i otyłości wzrasta we współczesnym świecie w zastraszającym tempie, a otyłość stała się jednym z najważniejszych czynników ryzyka, których wystąpieniu można przeciwdziałać, zmniejszając tym samym zachorowalność i śmiertelność. Ryzyko wystąpienia nowotworów, cukrzycy i chorób układu krążenia znamiennie się zwiększa wraz ze stopniem nadwagi, zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Nadwaga i otyłość są obecnie powszechnie uznawane za predyktory zachorowalności i śmiertelności u osób w każdej grupie wiekowej – od wieku dziecięcego do podeszłego. W wielu krajach występują w skali epidemicznej.
W erze polityki prozdrowotnej, w ramach której tworzy się i wdraża strategie promocji zdrowia i zapobiegania chorobom, właśnie nadwaga i otyłość zasługują na szczególną uwagę jako cele terapeutyczne.
Dotychczas nie osiągnęliśmy poważnych sukcesów w terapii farmakologicznej otyłości. Od dziesiątków lat próbuje się stosować różnorodne leki pochodzenia naturalnego i leki syntetyczne, takie jak preparaty tarczycy, agoniści receptorów serotoninowych, amfetamina, fenfluramina i inne inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny. Obecnie jedynym lekiem odchudzającym, akceptowanym zarówno w Europie, jak i w USA oraz Kanadzie, jest orlistat – inhibitor lipaz hamujący wchłanianie tłuszczów.
Stosunkowo krótko (od 2006 do 2008 r.) stosowano rymonabant będący selektywnym antagonistą receptora kanabinoidowego CB1. Wycofano go ze sprzedaży z powodu występowania poważnych ośrodkowych działań niepożądanych po jego zastosowaniu. Podobnie Eur...