ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Nowości w praktyce
Wytyczne ACC/AHA 2013: ocena ryzyka sercowo-naczyniowego
prof. dr hab. med. Tomasz Zieliński
„Wytyczne są próbą zdefiniowania działań korzystnych dla pacjentów w większości sytuacji, ale nie zastępują myślenia klinicznego. Ostateczną decyzję o sposobie postępowania w konkretnej sytuacji musi podjąć lekarz wspólnie z pacjentem na podstawie uzyskanych informacji”
Z wstępu do wytycznych
Zmniejszenie częstości występowania chorób sercowo-naczyniowych w nowoczesnym społeczeństwie opiera się przede wszystkim na działaniach profilaktycznych. Podstawą dla tych działań jest właściwa i zindywidualizowana ocena ryzyka na podstawie łatwo dostępnych informacji.
W połowie listopada 2013 roku opublikowano nowe wytyczne ACC/AHA z poparciem 7 innych organizacji skupiających fachowych pracowników ochrony zdrowia. Zostały one opracowane przez zespół ekspertów i dotyczą sposobów oceny ryzyka sercowo-naczyniowego.
Zadaniem zespołu autorów wytycznych była ocena dowodów naukowych potwierdzających wartość stosowanych metod oceny ryzyka pierwszego incydentu sercowo-naczyniowego i stworzenie możliwie najlepszego dającego się zastosować w praktyce modelu uwzględniającego łatwo dostępne elementy oceny ryzyka.
Za najważniejszą perspektywę czasową przyjęto 10 lat. Oceniano ryzyko wystąpienia pierwszego spowodowanego miażdżycą incydentu sercowo-naczyniowego (ASCVD) zdefiniowanego jako zawał serca niezakończony zgonem, zgon z powodu choroby wieńcowej lub udar mózgu o etiologii miażdżycowej zakończony lub niezakończony zgonem u osób bez choroby sercowo-naczyniowej na początku obserwacji.
Opracowany model ryzyka dotyczy kobiet i mężczyzn w wieku 40-79 lat, białych o pochodzeniu niehiszpańskim oraz Afroamerykanów. Opiera się on na danych obserwacyjnych pochodzących z następujących dużych badań: Atherosclerosis Risk in the Communities (ARIC), Cardiovascular Heart Study (CHS), Coronary Artery Risk Development in Young Adults (CARDIA) oraz kohort z badania Framingham Original Study i Framingham Offspring Study.
Ponadto autorzy wytycznych, analizując dane z badań, poszukiwali odpowiedzi na pytania, które ich zdaniem mają duże znaczenie kliniczne:
- jakie znaczenie w globalnej ocenie ryzyka ma uwzględnienie innych czynników – oznaczanego metodą wysokiej czułości białka C-reaktywnego (hsCRP), apolipoproteiny B (ApoB), wskaźnika przesączania kłębuszkowego (GFR), mikroalbuminurii, wywiadu rodzinnego, kondycji fizycznej, wskaźnika kostka-ramię (ABI) i wskaźnika uwapnienia tętnic wieńcowych (CAC)?
- czy model obejmujący dłuższy okres (np. >15 lat) do pierwszego zdarzenia sercowo-naczyniowego ma znaczenie w ocenie zmiany ryzyka długoterminowego u osób dorosłych z grupy niskiego lub średniego ryzyka ocenianego w okresie 10-letnim?