BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Laryngologia
Podgłośniowe zapalenie krtani
dr n. med. Dorota Miętkiewska-Leszniewska
W artykule omówiono zmienność anatomiczną krtani związaną z rozwojem osobniczym człowieka. Wskazano objawy i najczęstsze przyczyny podgłośniowego zapalenia krtani. Zaproponowano leczenie i profilaktykę tego rodzaju zapalenia krtani.
Krtań jest częścią górnych dróg oddechowych. Zawiązki krtani i układu oddechowego powstają z części przedniej projelita już w 18 dniu życia płodowego. Jej rozwój wiąże się z II, III, IV i VI łukiem skrzelowym i rozpoczyna w 3-4 tygodniu życia płodowego. Z chwilą urodzenia krtań nie przestaje się rozwijać. Z wiekiem powiększa się i zmienia położenie.
Chrząstki i mięśnie krtani powstają z łuków skrzelowych, natomiast błona śluzowa z jelita tułowiowego. Najwcześniej wykształca się chrząstka pierścieniowata – jedyny pełny pierścień krtani, który odgrywa zasadniczą rolę w powstawaniu zwężeń zarówno o charakterze jatrogennym, jak i zapalnym. Chrząstka tarczowata powstaje w drugim miesiącu życia płodowego z IV i V łuku skrzelowego. Chrząstka nagłośni pochodzi prawdopodobnie z IV lub III łuku skrzelowego. W przedłużeniu krtani z rynienki płucnej rozwija się tchawica. W drugiej połowie życia płodowego następuje proces zstępowania krtani (ważne jest to u wcześniaków, które wymagają przedłużonej intubacji).1
Krtań w okresie noworodkowym i niemowlęcym jest niewielka, delikatna i niezwapniała. Znajduje się na wysokości 4 kręgu szyjnego, a podczas połykania może podnieść się na wysokość pierwszego i drugiego kręgu szyjnego. Jest nachylona ku tyłowi, co umożliwia efektywniejsze oddychanie niż u dorosłych. Fałdy głosowe i mięśnie krtani są niedojrzałe. Anatomicznie i czynnościowo krtań w tym okresie nie wykazuje różnic ze względu na płeć. W oddychaniu przeważa oddech brzuszno-przeponowy. Błona tarczowo-gnykowa jest bardzo krótka, ponieważ chrząstka tarczowata leży tuż poniżej kości gnykowej. Płytki chrząstki tarczowatej ustawione są pod kątem rozwartym (ok. 110°) i połączone są ze sobą łukowato. Taka budowa sprawia, że szpara głośni jest krótka, a stosunek części międzychrząstkowej do międzybłoniastej wynosi 1:1. Według Holingera długość szpary głośni u noworodka wynosi około 7 mm w wymiarze przednio-tylnym. Wymiar poprzeczny w okolicy spoidła tylnego ma około 4 mm. Błona śluzowa krtani jest wiotka, luźno połączona z podłożem chrzęstnym i mięśniowym, zawiera dużą ilość tkanki łącznej z elementami tkanki limfatycznej, przez co wykazuje szczególną skłonność do obrzęków. Największe nagromadzenie luźnej tkanki łącznej znajduje się w okolicy podgłośniowej, na tylnej ścianie krtani, w fałdach nalewkowo-nagłośniowych oraz na powierzchni nagłośni.