Rozpoznanie padaczki ma dla pacjenta nie tylko konsekwencje medyczne, ale i społeczne. Dlatego tak olbrzymia jest rola lekarza, który pomaga pacjentowi i jego rodzinie rozpocząć inne życie z chorobą.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu czytelnik powinien:

• znać podstawy diagnostyki różnicowej omdlenia i napadu padaczkowego

• znać strategię postępowania z kobietą w wieku rozrodczym chorą na padaczkę

Przeprowadzenie wczesnej diagnostyki padaczki oraz edukacja pacjenta z rozpoznaną i leczoną padaczką jest zadaniem lekarza rodzinnego i internisty. Każde, nawet krótkotrwałe, nagłe stereotypowe zaburzenie ze strony układu nerwowego bez jasnej przyczyny powinno być traktowane jako możliwy napad padaczkowy i chory powinien zostać skierowany do odpowiedniego specjalisty w celu ustalenia diagnozy i ewentualnego rozpoczęcia leczenia. Z drugiej strony jednak nie należy każdej utraty przytomności utożsamiać z napadem padaczkowym. Skutki błędnego rozpoznania są niezwykle trudne do skorygowania, a mają konkretny wymiar osobisty, społeczny i ekonomiczny. Diagnostyka padaczki powinna być przeprowadzona przez neurologa. Oczywiste jest, że decyzja o wyborze leku również należy do neurologa. Wydaje się jednak, że ogólne zasady postępowania i leczenia powinny być znane również lekarzowi interniście i lekarzowi rodzinnemu. Szczególnie zaś istotna jest wiedza, jak postępować z kobietą chorą na padaczkę planującą ciążę i ciężarną.

W Polsce diagnostyką i leczeniem padaczki zajmują się neurolodzy, ale trzeba pamiętać, że około połowy zdiagnozowanych pacjentów z dobrze kontrolowanymi napadami powinna być prowadzona przez lekarzy rodzinnych tylko w określonych sytuacjach we współpracy z neurologiem. Niemniej około 30% to pacjenci z lekooporną padaczką, wymagający wysoko specjalistycznego podejścia, którego neurolog niezajmujący się padaczką w szerszym zakresie nie ma możliwości zagwarantować. Lekarz rodzinny, podejrzewając padaczkę, powinien skierować chorego do neurologa i nie powinien rozpoczynać leczenia przed ostatecznym ustaleniem rozpoznania.

Pacjentka w wieku 25 lat została skierowana do poradni przeciwpadaczkowej dla kobiet w ciąży. Z wywiadu wynika, że jest ona w 9 tygodniu ciąży i jest to jej pierwsza ciąża. Padaczkę zdiagnozowano u niej w 14 r.ż. i od tej pory kobieta przyjmuje lek przeciwpadaczkowy (lpp). Na pytanie o częstość i rodzaj napadu często odpowiedź pacjentki brzmi: „Nie wiem, ja właściwie miałam jeden albo dwa napady”. Jakie napady? I tu właśnie zaczyna się problem. Opis jest najczęściej następujący: „Nagle w szkole poczułam się słabo, upadłam, chyba straciłam przytomność” albo: „W domu nagle poczułam się słabo, nic nie pamiętam” lub „Zrobiło mi się słabo, zakręciło się w głowie, upadłam”. Są to typowe opisy stawiające pod znakiem zapytania poprawność rozpoznania.