Na chorobę refluksową przełyku cierpi ok. 20% populacji osób dorosłych. Podstawą jej leczenia są nadal inhibitory pompy protonowej.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• rozpoznać chorobę refluksową przełyku

• wdrożyć leczenie choroby refluksowej przełyku

• rozpoznać przypadki wymagające dalszej diagnostyki i leczenia

Z najnowszych badań wynika, że ok. 20% populacji dorosłych cierpi na chorobę refluksową przełyku (GERD – gastroesophageal reflux disease). W Polsce jest to liczba nieco ponad 6 mln osób. Jest to więc bardzo istotny problem, zarówno medyczny, jak i społeczny. W myśl zasad ustalonych w ramach Konsensusu z Monteralu GERD można rozpoznać na podstawie charakterystycznych objawów.¹ Autorzy opublikowanych w lutym 2013 roku wytycznych American College of Gastroenterology (ACG) podtrzymują to stanowisko, stwierdzając, że rozpoznanie GERD jest możliwe na podstawie typowych objawów, tzn. kłopotliwej zgagi i regurgitacji.² Również na podstawie tych objawów zaleca się rozpoczęcie empirycznej terapii inhibitorami pompy protonowej (PPI – proton pomp inhibitor).² Takie podejście jest akceptowane, lecz jednocześnie dalekie od ideału, gdyż główny objaw GERD – zgaga – nie zawsze wskazuje na refluks żołądkowo-przełykowy. Zgaga może być bowiem następstwem rozciągania przełyku przez gaz lub zalegającą treść pokarmową występujące w aerofagii lub achalazji. Może występować także w eozynofilowym zapaleniu przełyku lub w zaburzeniach motoryki przełyku. A tzw. zgaga czynnościowa nie jest związana z jakąkolwiek znaną dzisiaj patologią przełyku.

Leczenie GERD

Modyfikacja sposobu życia

W leczeniu GERD należy przede wszystkim pamiętać o modyfikacji sposobu życia. Jako najważniejszą, niezbędną modyfikację autorzy wytycznych ACG zalecają redukcję masy ciała.² Zalecenie to dotyczy osób z nadwagą (BMI >25 kg/m²) oraz osób, których masa ciała ostatnio się zwiększyła. Gdy objawy GERD pojawiają się w nocy, zaleca się unikanie spożywania posiłków na 2-3 godziny przed udaniem się na spoczynek nocny oraz uniesienie wezgłowia łóżka przynajmniej o kilkanaście centymetrów, przy czym chodzi o uniesienie nie tyle głowy, ile tułowia.

Ważna jest także modyfikacja diety polegająca na spożywaniu posiłków o mniejszej objętości. Rozciąganie żołądka wywołuje bowiem odruchową relaksację dolnego zwieracza przełyku (LES – lower esophageal sphincter), zwiększając ryzyko refluksu żołądko...

Farmakoterapia GERD

W przypadkach sporadycznie pojawiającej się zgagi, która nie spełnia kryteriów GERD, zaleca się doraźne stosowanie alkaliów lub alkaliów z alginianami.