Obecnie coraz więcej ludzi podróżuje, zarówno na krótkie, jak i bardzo długie dystanse. Według aktualnej wiedzy odbywanie długotrwałych podróży może zwiększać ryzyko występowania powikłań zakrzepowo-zatorowych. W obowiązujących wytycznych towarzystw naukowych zgodnie zaleca się zastosowanie metod mechanicznych w ramach profilaktyki żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, natomiast profilaktykę farmakologiczną pozostawia się do rozważenia lekarzowi indywidualnie u każdego pacjenta. Celem artykułu jest pomoc w doborze odpowiedniego postępowania u chorego, który udaje się w dłuższą podróż.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• rozpoznać sytuacje wymagające zastosowania profilaktyki przeciwzakrzepowej podczas podróży

• dobrać odpowiednio lek w celu przeprowadzenia profilaktyki przeciwzakrzepowej podczas podróży

• wytłumaczyć choremu, jak ma przeprowadzić profilaktykę przeciwzakrzepową podczas podróży

• rozpoznać sytuacje, w których przeciwwskazane jest przyjmowanie leków służących profilaktyce przeciwzakrzepowej podczas podróży

Brak skutecznej profilaktyki żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ) u pacjentów, którzy jej wymagają, może skutkować wystąpieniem objawowej zakrzepicy żył głębokich (ZŻG) lub ostrej zatorowości płucnej (OZP). Uszkodzenie ściany naczynia, zmiany w składzie krwi oraz zwolnienie jej przepływu przyczyniają się do powstawania zakrzepów. W trakcie unieruchomienia spowodowanego długotrwałą podróżą dochodzi do upośledzenia przepływu krwi w żyłach kończyn dolnych, co może skutkować epizodem ŻChZZ. Rozwój choroby obserwuje się stosunkowo rzadko, jednak pacjenci ze współistniejącymi czynnikami ryzyka ŻChZZ są bardziej narażeni na wystąpienie powikłań zakrzepowo-zatorowych. Poniższy artykuł ma na celu przedstawienie obecnego stanu wiedzy dotyczącego profilaktyki ŻChZZ u chorych podróżujących na podstawie najnowszych wytycznych.

Epidemiologia

W skali całego świata ŻChZZ stanowi istotny problem zdrowotny. W Wielkiej Brytanii roczna zapadalność na OZP wynosi ok. 1-2/1000 osób.1 Ekstrapolując dane z badań prowadzonych w populacji światowej, zapadalność na ZŻG w Polsce przypuszczalnie wyno...

Patogeneza

W 1856 r. niemiecki badacz, Rudolf Virchow, opisał zespół trzech czynników, które sprzyjają powstawaniu zakrzepów w układzie żylnym, a są to: uszkodzenie ściany naczynia, zmiany w składzie krwi (nadmierna krzepliwość, m.in. w przypadku trombofilii) i zwolnienie przepływu krwi w naczyniach lub jej zastój.