Przypadek kliniczny
Choroba śródmiąższowa płuc w przebiegu kolagenozy – płucne objawy choroby podstawowej czy zmiany polekowe?
dr hab. n. med. Wojciech J. Piotrowski
OPIS PRZYPADKU
Mężczyznę w wieku 68 lat, emerytowanego urzędnika, w przeszłości palącego papierosy (około 30 paczkolat, od 15 lat nie pali), skierowano do poradni pulmonologicznej przy Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym nr 1 w Łodzi w celu określenia charakteru i etiologii zmian śródmiąższowych w płucach i ustalenia dalszego postępowania.
Od około 10 lat mężczyzna przyjmował leki z powodu nadciśnienia tętniczego i przewlekłej choroby niedokrwiennej serca (okresowo odczuwał ucisk w okolicy zamostkowej związany z wysiłkiem). Nie był nigdy hospitalizowany z powodu tych chorób. Około 1,5 roku wcześniej zaczął się skarżyć na bóle stawowe, głównie drobnych stawów dłoni, bóle mięśni, poranną sztywność stawów i występujące okresowo stany podgorączkowe. Po konsultacji reumatologicznej rozpoznano reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) i rozpoczęto leczenie chlorochiną (250 mg/24 h) oraz metyloprednizolonem (4 mg/24 h). Po 10 miesiącach reumatolog zmienił dotychczasowe leczenie na metotreksat w dawce 15 mg/tydzień. Postępowanie to mniej skutecznie łagodziło objawy RZS, było też gorzej tolerowane – chory skarżył się na uczucie pełności w jamie brzusznej oraz nudności. Stopniowo pogarszała się również jego tolerancja wysiłku i pojawił się suchy kaszel. Po kolejnych 4 miesiącach nasiliły się objawy RZS, duszność i suchy kaszel, chory zaczął też gorączkować. Przyjęto go na oddział chorób wewnętrznych jednego ze szpitali miejskich. W szpitalu wykonano szereg badań, w tym radiologiczne zdjęcie (RTG) klatki piersiowej (ryc. 1), tomografię komputerową (TK) z podaniem środka cieniującego (ryc. 2) oraz badania laboratoryjne (tab. 1). W elektrokardiogramie (EKG) i echokardiogramie nie stwierdzono istotnych nieprawidłowości, a zwłaszcza wad zastawkowych, zaburzeń kurczliwości i pośrednich cech nadciśnienia płucnego.
1. Rozpoznanie jakich chorób należy rozważać na tym etapie diagnostyki?
a. Bakteryjnego zapalenia płuc
b. Gruźlicy
c. Zmian w przebiegu RZS
d. Zmian polekowych
e. Lewokomorowej niewydolności krążenia
f. Wszystkich wymienionych chorób
Pojawienie się duszności wysiłkowej i suchego kaszlu już kilka tygodni przed przyjęciem do szpitala (początkowo bez towarzyszących objawów zakażenia) sugeruje występowanie przewlekłej choroby układu oddechowego, która zaczęła się rozwijać już wcze...
W szpitalu chory otrzymywał m.in. antybiotyki (cefuroksym, cyprofloksacynę, metronidazol), leki moczopędne, metylprednizolon i metotreksat. Z karty informacyjnej wynika, że jego stan poprawił się – ustąpiła gorączka i nieznacznie zmniejszył się ka...
