W ostatnich latach doszło do zasadniczych zmian w zakresie zaleceń dotyczących leczenia farmakologicznego nadciśnienia tętniczego. W leczeniu skojarzonym wykorzystuje się efekt synergistyczny różnych mechanizmów działania leków, co prowadzi do szybszej redukcji ciśnienia tętniczego, zmniejsza działania niepożądane oraz poprawia stosowanie się do zaleceń lekarskich przez pacjenta.

Nadciśnienie tętnicze pozostaje jednym z najistotniejszych problemów zdrowotnych w Polsce. Częstość występowania tej choroby w populacji osób dorosłych (18-80 r.ż.) wynosi w Polsce 32% według badania NATPOL 2011.¹ Nadciśnienie tętnicze stanowi jeden z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju chorób naczyniowych mózgu, choroby wieńcowej czy miażdżycy naczyń obwodowych. W ostatnich latach w Polsce odnotowano znaczący sukces podczas kontroli populacyjnej nadciśnienia tętniczego. Odsetek skutecznie leczonych pacjentów wzrósł do 26% zgodnie z wynikami programu NATPOL 2011 i jest prawie dwukrotnie wyższy niż ten notowany w 2002 r. (14% wśród kobiet i 10% u mężczyzn).¹ Postęp ten jest zapewne spowodowany przez wiele czynników. Od kilku lat prężnie działa środowisko hipertensjologów, które szerzy oświatę zdrowotną oraz inicjuje prowadzenie akcji mających na celu poprawę kontroli nadciśnienia tętniczego. Efektem prac są programy edukacyjne wśród chorych czy standardy leczenia nadciśnienia tętniczego propagowane wśród lekarzy. Doszło do zasadniczych zmian w zakresie zaleceń dotyczących leczenia farmakologicznego, przede wszystkim wynikających z pojawienia się na rynku szerokiej oferty leków złożonych. Coraz powszechniejsze wśród lekarzy jest przekonanie, że osiąganie celów terapeutycznych jest zarówno konieczne, jak i możliwe. Należy także zauważyć, że od 2009 r. zgodnie z zaleceniami European Society of Hypertension i European Society of Cardiology (ESH/ESC) obowiązują mniej rygorystyczne docelowe wartości dla ciśnienia wśród chorych na cukrzycę oraz pacjentów ze zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym.²

Istotnym problemem pozostaje wybór strategii leczenia hipotensyjnego, w której zwraca się uwagę na optymalne połączenia leków, uwzględniając ich wpływ na profil metaboliczny, a przede wszystkim indywidualizację wskazań wynikającą ze stanów i chorób współistniejących. Problemy te zostaną omówione w niniejszym artykule.

Stratyfikacja ryzyka sercowo-naczyniowego

Wybór sposobu terapii hipotensyjnej opiera się obecnie na podejściu zindywidualizowanym. Dobór leku jest determinowany przez wyjściową wartość ciśnienia tętniczego oraz cechy konstytucjonalne (płeć, wiek, masa ciała i rasa). Nie bez znaczenia jest...