Choroby internistyczne u kobiet w ciąży
Ciężarna z chorobą hemoroidalną – problem interdyscyplinarny
dr hab. n. med. Małgorzata Kołodziejczak1, lek. Robert Brawura Biskupski Samaha2
Pacjentka w ciąży cierpiąca na dolegliwości hemoroidalne wymaga opieki lekarzy kilku specjalności. Podstawowym postępowaniem terapeutycznym w chorobie hemoroidalnej w czasie ciąży jest leczenie zachowawcze.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:
• rozpoznać objawy wskazujące na chorobę hemoroidalną u kobiety w ciąży
• przedstawić strategie postępowania terapeutycznego w przypadku choroby hemoroidalnej u ciężarnej
• wdrożyć podstawowe leczenie zachowawcze w przypadku dolegliwości związanych z hemoroidami u kobiety w ciąży
• rozpoznać sytuacje wymagające pilnego skierowania ciężarnej z powodu choroby hemoroidalnej do innego specjalisty lub do szpitala
Wstęp
Pacjentka w ciąży cierpiąca na dolegliwości hemoroidalne może stanowić problem terapeutyczny z kilku względów. Przede wszystkim nie jest jednoznacznie ustalone, do lekarza jakiej specjalności ma się zgłosić: do prowadzącego jej ciążę ginekologa położnika, do chirurga, internisty, a może lekarza rodzinnego. Ponadto metody leczenia powszechnie stosowane u pacjentek niebędących w ciąży mogą być u ciężarnej przeciwwskazane ze względu na niekorzystne działanie na płód. Poza tym często pacjentka i niejednokrotnie lekarz mają wątpliwości, czy poród może się odbyć siłami natury, czy też wskazane jest cięcie cesarskie, gdy stwierdza się stan zapalny hemoroidów. Ginekolodzy przeważnie nie mają doświadczenia w leczeniu chorób proktologicznych, a z kolei chirurdzy boją się leczyć ciężarne kobiety i często odsyłają je do prowadzącego ginekologa położnika.1
Powyższe przyczyny powodują, że pacjentka w ciąży z dolegliwościami hemoroidalnymi wymaga opieki lekarzy kilku specjalności, a współpraca interdyscyplinarna jest w takich przypadkach konieczna.
Epidemiologia
Pierwsze wzmianki o chorobie hemoroidalnej pochodzą sprzed ponad 4000 lat, z Mezopotamii. Istnieje spór co do rzeczywistej częstości występowania choroby hemoroidalnej w czasach współczesnych. Według Johansona i Sonnenberga 4,4% populacji osób dor...
W materiale Poskusa i wsp.7, którzy przebadali 280 kobiet w ciąży, 43,9% kobiet skarżyło się na dolegliwości proktologiczne, w tym 1,6% w pierwszym trymestrze ciąży, 61% w trzecim, 34,1% bezpośrednio po porodzie i 3,3% kobiet miesiąc po porodzie. Spośród tych pacjentek 40,7% cierpiało na chorobę hemoroidalną, 2,5% – na chorobę hemoroidalną ze współistniejącą szczeliną, 0,71% – na szczelinę odbytu. W grupie tych pacjentek 80,5% rodziło drogami natury. Istotny czynnik ryzyka wystąpienia dolegliwości hemoroidalnych i szczelin odbytu stanowiła duża masa płodu.7
