Streptococcus pyogenes jest ścisłym patogenem człowieka i nie wchodzi w skład jego normalnej mikroflory. Najczęstszą postacią zakażeń wywołanych przez ten drobnoustrój jest zapalenie gardła.

Od odkrycia przez Aleksandra Fleminga penicyliny w 1928 r. do czasów współczesnych wprowadzono do stosowania wiele różnych leków przeciwbakteryjnych. Z czasem okazało się, że drobnoustroje szybko nabywają oporność na pojawiające się antybiotyki. Wyjątkiem jest bakteria Streptococcus pyogenes (group A Streptococcus, GAS), która – pomimo kilkudziesięciu lat stosowania benzylopenicyliny – nie rozwinęła na nią oporności; benzylopenicylina pozostaje lekiem z wyboru w zakażeniach o tej etiologii.

Po raz pierwszy penicylinę w leczeniu zakażenia paciorkowcowego zastosowano w 1942 r. w szpitalu w New Haeven (USA) u młodej kobiety umierającej z powodu paciorkowcowej sepsy. Leczenie było widowiskowo skuteczne, a penicylinę nazwano wówczas „miracle drug”.¹

Ciekawe jest, że do dzisiejszego dnia nie zanotowano wzrostu wartości minimalnego stężenia hamującego (MIC – minimal inhibitory concentration) szczepów GAS dla benzylopenicyliny. Fenomen ciągłej wrażliwości Streptococcus pyogenes na benzylopenicylinę (i jednocześnie inne antybiotyki β-laktamowe) nie jest do końca wyjaśniony. Uważa się, że drobnoustrój prawdopodobnie nie ma mechanizmów umożliwiających wniknięcie do komórki i utrwalenie się plazmidów niosących geny β-laktamaz. Istnieje również hipoteza o zbyt wysokim dla bakterii koszcie energetycznym, jaki towarzyszyć musiałby zmianom w białkach receptorowych dla antybiotyków β-laktamowych.² Mimo to istnieje ciągle obawa, że wśród paciorkowców grupy A może kiedyś pojawić się szczep wyposażony w któryś z mechanizmów oporności na antybiotyki β-laktamowe.

Poznać wroga

Streptococcus pyogenes jest ścisłym patogenem człowieka i nie wchodzi w skład jego normalnej mikroflory. Bakterie zawierają w ścianie komórkowej typowo swoisty antygen M będący głównym powierzchniowym antygenem odpowiedzialnym za istnienie ponad 9...

Epidemiologia

Streptococcus pyogenes jest drobnoustrojem, dla którego człowiek jest jedynym gospodarzem. Nosicielstwo obserwowane jest głównie na błonie śluzowej gardła, czasem jednak dotyczy również skóry, a bakteria może kolonizować narządy moczowo-płciowe i ...

Przebieg i postacie ropnych zakażeń Streptococcus pyogenes

Zapalenie gardła

Jest najczęstszą postacią zakażeń wywołanych przez Streptococcus pyogenes, a roczną liczbę przypadków globalnie szacuje się na ponad 600 mln.2 Choroba występuje częściej u dzieci, jej okres wylęgania trwa 1-4 dni, a chory przestaje być zakaźny po ...