1. Pacjentka, lat 64, zgłosiła się do lekarza z powodu silnych bólów w okolicy kręgosłupa piersiowego, które wystąpiły nagle przed kilkoma dniami. Zgłaszała, że dzień przed ich pojawieniem się brała udział w przeprowadzce i nosiła ciężkie przedmioty. Nigdy wcześniej nie miała takich dolegliwości. W wywiadzie bez obciążeń, menopauza w wieku 49 lat, bez złamań. Nie bierze żadnych leków. W minionym roku nie miała upadków.

Rozważając kroki diagnostyczne, w pierwszej kolejności należy zlecić:

a. densytometrię kości udowej

b. densytometrię kręgosłupa lędźwiowego

c. densytometrię kręgosłupa piersiowego

d. RTG odcinka piersiowego kręgosłupa

e. stężenie wapnia i fosforanów w surowicy

Komentarz:

Zgłaszane objawy sugerują złamanie kręgu. Każde złamanie, które nie jest wynikiem poważnego urazu, np. w wyniku wypadku komunikacyjnego, jest wskazaniem do podjęcia terapii w kierunku osteoporozy. Wśród proponowanych badań tylko odpowiedź d umożliwia potwierdzenie złamania kręgów. Alternatywną metodą może być także morfometria kręgosłupa wykonywana za pomocą aparatów densytometrycznych z odpowiednim oprogramowaniem. Oczywiście wynik badania radiologicznego powinien być uzupełniony także innymi wymienionymi badaniami, a niski wskaźnik gęstości kości jest przesłanką do wdrożenia terapii, także gdy nie wykryto złamań kręgów. Złamania kręgowe tylko w 50% przypadków dają objawy bólowe, a pozostała połowa jest niema klinicznie. Stąd inne cechy, np. zwiększenie kifozy odcinka piersiowego kręgosłupa czy zmniejszenie wzrostu, powinny skłonić do podjęcia kroków diagnostycznych zmierzających do wykrycia ewentualnego złamania.

2. Pacjentka, lat 41, od 6 miesięcy nie miesiączkuje po operacji usunięcia przydatków z powodu mnogich torbieli o łagodnym charakterze. Nie zgłasza chorób w wywiadzie, nie bierze żadnych leków. Wywiad rodzinny bez obciążeń.