Psychiatria

Bulimia psychiczna

prof. dr hab. n. med. Małgorzata Janas-Kozik

Oddział Kliniczny Psychiatrii i Psychoterapii Wieku Rozwojowego Katedry Psychiatrii i Psychoterapii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II w Sosnowcu Sp. z o.o

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Małgorzata Janas-Kozik, Oddział Kliniczny Psychiatrii i Psychoterapii Wieku Rozwojowego, Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II w Sosnowcu Sp. z o.o., ul. G. Zapolskiej 3, 41-218 Sosnowiec; e-mail: janaskozik@gmail.com

Żarłoczność psychiczna (BN – bulimia nervosa) występuje ok. 4 razy częściej niż jadłowstręt psychiczny, ale chore rzadziej trafiają do szpitala. Objęte są raczej leczeniem ambulatoryjnym.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

  • wymienić kryteria klasyfikacyjne bulimii psychicznej
  • wymienić objawy kliniczne i powikłania somatyczne oraz psychiczne bulimii psychicznej
  • skierować odpowiednio chorą cierpiącą na bulimię psychiczną na dalszą terapię

Wprowadzenie

Bulimia psychiczna należy do klasycznych zaburzeń odżywiania. Etymologia słowa bulimia wywodzi się z połączenia dwóch greckich słów: limos (głód) i bous (byk), co oznacza byczy głód. Jako odrębną jednostkę zaburzeń odżywiania po raz pierwszy opisał bulimię psychiczną Russell w 1979 r. Od tamtej pory funkcjonuje ona jako jednostka nozologiczna, ale również jako zespół objawów towarzyszący innym zaburzeniom psychicznym. Rozpowszechnienie bulimii psychicznej szacuje się na 1-4% u młodzieży oraz 0,7-1,3% u dorosłych. Występuje ona częściej u kobiet, które wcześniej bez większego powodzenia stosowały diety odchudzające. Objawy kliniczne pojawiają się zazwyczaj między 18 a 25 r.ż. Niski wskaźnik występowania BN odnotowuje się u osób rasy czarnej. Od lat 80. XX w. wzrasta jej rozpowszechnienie wśród dziewcząt azjatyckich. Czynniki ryzyka zachorowania są w dużej mierze wspólne dla wszystkich zaburzeń odżywiania, a za częściej predysponujące uważa się:

  • czynniki rodzinne – częstsze występowanie chorób afektywnych i choroby alkoholowej
  • czynniki indywidualne – otyłość, doświadczenie nadużycia seksualnego lub przemocy fizycznej.


Kryteria diagnostyczne bulimii psychicznej wg ICD-10 i DSM-5 opisano w tabeli 1.

Z puntu widzenia klinicznego wyróżniamy dwa typy bulimii psychicznej. Ich objawy przedstawiono w tabeli 2.

U chorych obserwuje się różne formy kompensujące objadanie się. Do najczęstszych należy prowokowanie wymiotów (ok. 85%), ćwiczenia (60%), stosowanie środków moczopędnych (30%) i przeczyszczających (15%). Zgodnie z kryteriami DSM-5 należy określić, czy obserwuje się częściową, czy pełną remisję (tab. 3).

W obrazie klinicznym trzeba również uwzględnić ciężkość choroby. Za łagodną uważa się bulimię psychiczną, gdy odnotowuje się od jednego do trzech epizodów nieodpowiednich zachowań kompensacyjnych w tygodniu. Postać umiarkowana to taka, w której ob...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Charakterystyka osoby z bulimią psychiczną

Chora uważa, że nie jest w stanie osiągnąć samokontroli (poczucie braku sukcesu). Sugeruje to, że bulimia psychiczna jest zaburzeniem poznawczym. Należy to [...]

Rodzina chorej na bulimię

W literaturze przedmiotu określana jest jako rodzina dośrodkowa, czyli wiążąca. Jej zewnętrzne granice są sztywne i nieprzepuszczalne. Powoduje to, że autonomia i dążenia jednostki [...]

Powikłania towarzyszące bulimii psychicznej

Zaburzenia biochemiczne występują w zależności od rodzaju zachowań kompensacyjnych (tab. 4). Podobnie komplikacje medyczne (somatyczne) towarzyszące bulimii psychicznej dzieli się na związane [...]

Leczenie

Leczenie prowadzone jest najczęściej w ramach specjalistycznej opieki ambulatoryjnej. Polega ono na ocenie stanu somatycznego i psychicznego, jak również jego monitorowaniu i realimentacji.
Do góry