Neurologia
Rwa kulszowa
dr hab. n. med. Izabela Domitrz
Ból kręgosłupa to choroba cywilizacyjna i najczęstsza przyczyna wizyt u lekarza. Na bóle pleców, najczęściej w okolicy lędźwiowo-krzyżowej (L-S), skarży się nawet 80% populacji ogólnej. Przeciążenie, narażenie na wibracje, brak aktywności fizycznej są czynnikami ryzyka rwy kulszowej. Do czynników ryzyka zalicza się także nadużywanie alkoholu i palenie papierosów.
Wprowadzenie
Rwa kulszowa to korzeniowy zespół bólowy, tzw. radikulopatia związana z patologią korzeni rdzeniowych tworzących nerw kulszowy. Ból pojawia się w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa i promieniuje wzdłuż korzeni do dermatomów L4-L5-S1.
Rwa kulszowa jest związana z procesem patologicznym w krążkach międzykręgowych, pierścieniu włóknistym lub stawach. Może on powodować ucisk na korzeń nerwowy. Najczęściej, bo aż w 80% przypadków, bóle korzeniowe występują w lędźwiowo-krzyżowym odcinku kręgosłupa. Najczęstszą przyczyną rwy kulszowej są zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatyczne kręgosłupa. Nie należy jednak zapominać o możliwości występowania guza, najczęściej o charakterze przerzutowym, dającego objawy rwy kulszowej.
Objawy kliniczne
Objawy kliniczne korzeniowych zespołów bólowych, do których należy rwa kulszowa, występują ostro lub przewlekle. Typowymi przyczynami ostrych zespołów korzeniowych są:
- przepuklina jądra miażdżystego
- uraz/złamanie kręgu tej okolicy
- krwiaki zaotrzewnowe
- guzy (najczęściej przerzutowe) w tej okolicy.
Przewlekłe zespoły korzeniowe mogą powstawać na podłożu spondylozy. Występują wówczas: zwyrodnienie granicznych krawędzi trzonów z obecnością wyrostków kostnych, zmiany jądra miażdżystego i pierścienia włóknistego oraz zwyrodnienie stawów lub kręgozmyk, czyli przemieszczenie kręgu w stosunku do kręgu położonego poniżej. Do przyczyn przewlekłego bólu o charakterze korzeniowym z odcinka L-S kręgosłupa należą: