Do zoonoz przenoszonych na ludzi za pośrednictwem ptaków należą m.in. ptasia grypa, gorączka zachodniego Nilu, ornitoza, salmoneloza i kampylobakterioza. Zachowanie zasad bioasekuracji zmniejsza ryzyko zakażeń.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• wymienić najczęstsze choroby, którymi może zakazić się człowiek podczas kontaktu z wolno żyjącymi ptakami
• omówić postępowanie profilaktyczne w celu uniknięcia zakażeń od wolno żyjących ptaków
• wdrożyć dochodzenie epidemiologiczne w przypadku podejrzenia wystąpienia zoonoz przenoszonych przez ptaki
• omówić strategię terapeutyczną w przypadku zakażeń wirusem grypy ptasiej i zoonoz bakteryjnych przenoszonych przez ptaki

W ostatnich latach u ludzi coraz częściej pojawiają się nowe jednostki chorobowe, przebiegające z wysoką śmiertelnością, wywoływane przez czynniki dotychczas uznawane za warunkowo lub bezwarunkowo chorobotwórcze jedynie dla zwierząt. W szerzeniu się zoonoz odgrywają rolę zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie drogi przenoszenia się zarazka ze zwierzęcia na człowieka. Wystąpienie choroby zależy od wielu czynników, takich jak intensywność i rodzaj kontaktów pomiędzy dotychczasowym i nowym gospodarzem, barierami gatunkowymi zarówno na poziomie organizmu, jak i komórkowym, a także zdolności do transmisji samego zarazka. Ocenia się, że spośród 1415 zarazków patogennych dla człowieka 60% ma charakter zoonotyczny, natomiast spośród nowo pojawiających się chorób aż 75% stanowią choroby odzwierzęce.

Znaczny wzrost liczby ludności na świecie, rozwój osadnictwa na terenach dotąd niezamieszkałych, powstawanie dużych aglomeracji miejskich, wzrost możliwości kontaktów między ludźmi, rozwój komunikacji, rozwój infrastruktury oraz starzenie się populacji ludzkiej i spadek odporności człowieka są czynnikami sprzyjającymi rozprzestrzenianiu się zagrożeń. Ekspansywna działalność człowieka, która doprowadziła do zmian w ekosystemach, rozwój przemysłu niszczący naturalne bariery, globalizacja handlu/obrotu zwierzętami i produktami pochodzenia zwierzęcego, intensyfikacja upraw polowych, wzrost podróży oraz turystyki do egzotycznych rejonów świata o nierozpoznanej sytuacji epidemiologicznej sprzyjają szerzeniu się chorób. Duży wpływ mają także zmiany klimatyczne, powodujące zmiany w zasięgu bytowania niektórych wektorów/gospodarzy pośrednich, oraz zmiany w genomie wirusów prowadzące do przełamywania bariery międzygatunkowej.

Ptaki są bardzo różnorodną i liczną gromadą wśród kręgowców, znanych jest około 10 000 gatunków zamieszkujących różne części świata. W Polsce według szacunków Komisji Faunistycznej Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego występu...