Niedokrwistość definiowana jest jako stan obniżenia masy krążących we krwi obwodowej erytrocytów poniżej wartości referencyjnych dla danego wieku i płci. W obrazie klinicznym dominują niespecyficzne objawy, takie jak osłabienie, nietolerancja wysiłku, duszność. Zdarza się, że objawy towarzyszące nie występują.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• wymienić najczęstsze choroby powodujące anemię normocytarną
• rozpoznać przypadki anemii normocytarnej wymagające pogłębienia diagnostyki różnicowej
• rozpoznać przypadki anemii normocytarnej wymagające jedynie obserwacji
• rozpoznać przypadki anemii normocytarnej wymagające leczenia preparatami krwiopochodnymi

Wprowadzenie

Niedokrwistość to częsta nieprawidłowość stwierdzana w powszechnie wykonywanej morfologii krwi obwodowej. Według kryteriów zaproponowanych przez WHO to obniżenie stężenia hemoglobiny <12 g% i <13 g% odpowiednio w populacji kobiet i mężczyzn.

Częstość występowania niedokrwistości wyraźnie wzrasta z wiekiem. Szacuje się, że w populacji osób >85 r.ż. rozpoznawana jest w ponad 40% przypadków. Osoby starsze narażone są w większym stopniu, ale niedokrwistość nie jest związana bezpośrednio z zawansowanym wiekiem.

Może ona wynikać z różnorodnych przyczyn i chorób, zarówno hematologicznych, jak i spoza układu krwiotwórczego. Powinna być traktowana jako objaw, a nie choroba. Głównym celem postępowania z pacjentem, u którego zdiagnozowano niedokrwistość, powinno być ustalenie jej bezpośredniej przyczyny. W pierwszej kolejności należy przeprowadzić dokładne badanie podmiotowe i przedmiotowe. Następny etap to uważna analiza parametrów morfologii krwi, takich jak średnia objętość krwinki czerwonej (MCV – mean corpusular volume), średnia zawartość hemoglobiny w krwince (MCH – mean corpuscular hemoglobin) oraz ocena odsetka retikulocytów. Badania te pozwalają na powszechne w praktyce klinicznej zróżnicowanie niedokrwistości na mikrocytarną/makrocytarną, niedobarwliwą/nadbarwliwą oraz ze zwiększoną/zmniejszoną regeneracją układu czerwonokrwinkowego. Dodatkowo mikroskopowa analiza rozmazu krwi pozwala ocenić nieprawidłowości w budowie krwinek czerwonych, pomocne również w diagnostyce różnicowej.

Najczęstsze przyczyny niedokrwistości normocytarnej

W niedokrwistości normocytarnej wartość MCV mieści się w zakresie normy, czyli w granicach 80-98 femtolitrów (fl) przy równoczesnym obniżeniu stężenia hemoglobiny i hematokrytu, co wynika z definicji choroby. Ten typ niedokrwistości diagnozowany j...