Nowości w praktyce
Zalecenia NICE 2016 dotyczące gruźlicy
prof. nadzw. dr hab. n. med. Maria Korzeniewska-Koseła
W Polsce pierwszy etap leczenia gruźlicy odbywa się zwykle w szpitalu. Zapewniony jest tam nadzór nad przyjmowaniem leków. Leczenie ambulatoryjnie przebiega już bez bezpośredniej kontroli. Bezpośredni nadzór nad całym leczeniem jest standardem postępowania w większości krajów, przynajmniej w przypadkach nieprzestrzegania zaleceń lekarskich i lekooporności.
Wprowadzenie
W strukturze organizacyjnej walki z gruźlicą w Wielkiej Brytanii występują tzw. wielospecjalistyczne (wielodyscyplinarne) zespoły do spraw gruźlicy. Zgodnie z zaleceniami National Institute for Health and Care Excellence (NICE) zespoły te, we współpracy z krajowymi władzami zdrowia publicznego, podstawową opieką zdrowotną, wolontariatem i zarządem edukacji zdrowotnej, opracowują i wspierają realizację programu ciągłej edukacji dotyczącej gruźlicy u osób kontaktujących się zawodowo ze społecznością, szczególnie z grupami ryzyka. Edukowani powinni być: pracownicy oddziałów ratunkowych i opieki podstawowej, osoby zajmujące się lokatorami mieszkań komunalnych, migrantami; personel noclegowni, więzień; uczestnicy projektów dla narkomanów, a także osoby należące do grup ryzyka, które chcą pomagać w edukacji członków tych grup.
Na szkoleniach należy omawiać tematykę transmisji zakażenia prątkiem gruźlicy, objawów gruźlicy, miejscowej epidemiologii, grup ryzyka, sposobów walki z chorobą, wczesnego rozpoznawania i aktywnego wykrywania przypadków, badania osób ze styczności z chorym prątkującym, czyli tzw. kontaktów, leczenia nadzorowanego, barier społecznych i kulturowych w dostępie do opieki zdrowotnej, przeciwdziałania lękom związanym z gruźlicą i sposobów komunikowania się w sprawach gruźlicy z różnymi grupami społecznymi.
Wielospecjalistyczne zespoły do spraw gruźlicy powinny pomagać członkom organizacji państwowych, komunalnych i wolontariuszom w podnoszeniu świadomości gruźlicy w zaniedbanych grupach ryzyka. Pracownicy powinni być w stanie wyjaśnić, że leczenie gruźlicy jest poufne i bezpłatne, niezależnie od dostępu do innych usług medycznych.
Zgodnie z opinią NICE należy opracować materiały informacyjne dobrej jakości, aktualne i przystosowane do konkretnych grup ryzyka. Ich ważnym przesłaniem powinno być pokazanie, że decydując się na badania ukierunkowane na gruźlicę i leczenie, osoba wzmacnia swoją pozycję i bierze odpowiedzialność za własne zdrowie. Materiały mogą być rozpowszechniane przez różne media – radio lub stacje telewizyjne związane z grupami kulturowymi, w schroniskach, podczas uroczystości religijnych lub wydarzeń komercyjnych, by dotarły do grup odniesienia.