Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) stanowi poważny problem zdrowotny polskiej populacji. Mimo rozwoju coraz lepszych metod diagnostyki i leczenia pozostaje nadal jednym z największych wyzwań terapeutycznych współczesnej kardiologii. Światowi eksperci zgadzają się, że mamy do czynienia z prawdziwą epidemią migotania.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• omówić strategię metody „pill in the pocket” w przypadku napadowego migotania przedsionków
• przedstawić wskazania i przeciwwskazania do stosowania tej metody
• wymienić leki stosowane w tej metodzie
• rozpoznać sytuacje nieskuteczności tej metody lub jej działań niepożądanych, wymagające pilnego skierowania chorego do lekarza

Wprowadzenie

W krajach rozwiniętych migotanie przedsionków występuje u 1,5-2% populacji ogólnej. Średni wiek chorych wynosi 75-85 lat, przy czym odnotowuje się zwiększenie częstości zachorowań wśród coraz młodszych pacjentów. Arytmia ta jest szczególnie ważna, gdyż jako niezależny czynnik ryzyka 5-krotnie zwiększa ryzyko udaru mózgu i 3-krotnie zastoinowej niewydolności serca. Wiąże się również z istotnie wyższą śmiertelnością.

Niebagatelne są także koszty społeczne choroby związane z częstymi hospitalizacjami oraz pośrednio z niepełnosprawnością wynikającą z powikłań zakrzepowo-zatorowych.

W związku z ryzykiem udaru mózgu u pacjentów z AF wczesna diagnoza ma zasadnicze znaczenie. Chorzy odczuwający nieregularne bicie serca często sami zgłaszają się do lekarza, ale blisko 30% przypadków migotania przedsionków stanowią tzw. nieme napady arytmii, całkowicie nieodczuwalne. Niejednokrotnie pierwszym objawem AF jest wówczas udar mózgu, którego najpewniej udałoby się uniknąć, w porę diagnozując migotanie i wdrażając leczenie przeciwzakrzepowe. Z tego powodu zaleca się, aby u osób >65 r.ż. prowadzić celowane badania przesiewowe w kierunku AF poprzez oznaczenie pulsu, a następnie rejestrację EKG w celu potwierdzenia ewentualnego rozpoznania.¹

Ze względu na podstępny i napadowy charakter arytmii bardzo duże znaczenie w diagnostyce ma dokładnie zebrany wywiad. Sytuacje, w których występuje arytmia, czas jej trwania oraz objawy towarzyszące pozwolą na wykonanie właściwych badań dodatkowych. Ocena kliniczna powinna obejmować określenie wyniku w skali EHRA (tab. 1), oszacowanie ryzyka udaru mózgu oraz poszukiwanie chorób predysponujących do AF.

Duże ryzyko udaru wymaga, by działaniem pierwszoplanowym przy nowo rozpoznanym AF była ocena pod kątem ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych oraz ewentualnego krwawienia. Ułatwia to dobór optymalnego leczenia przeciwzakrzepowego.