Farmakoterapia
Czy współcześnie stosowane preparaty potasu nadal są czynnikami drażniącymi przewód pokarmowy?
dr n. med. Katarzyna Wyskida1
lek. Magdalena Wyskida2
prof. dr hab. n. med. Jerzy Chudek2
Do najczęściej spotykanych działań niepożądanych preparatów potasu (K) należą mdłości, wymioty, dolegliwości bólowe ze strony jamy brzusznej oraz biegunka. Pacjenci z utrudnionym połykaniem, zwolnionym opróżnianiem żołądka lub stosujący leki o działaniu antycholinergicznym należą do grupy zwiększonego ryzyka powikłań, takich jak nadżerki i owrzodzenia błony śluzowej żołądka, zwężenie odźwiernika czy perforacje przewodu pokarmowego podczas długotrwałego przyjmowania preparatów potasu.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:
- identyfikować stany chorobowe i leki zwiększające ryzyko uszkodzenia śluzówki przewodu pokarmowego, związane ze stosowaniem preparatów potasu
- oszacować ryzyko uszkodzenia śluzówki przewodu pokarmowego, związane ze stosowaniem preparatów potasu
- stosować dostępne metody zmniejszające ryzyko uszkodzenia śluzówki przewodu pokarmowego, związane ze stosowaniem preparatów potasu
Wprowadzenie
Według najnowszych zaleceń World Health Organization (WHO) minimalna dzienna podaż potasu powinna wynosić co najmniej 3,51 g dziennie niezależnie od płci.1 Spożycie potasu w populacji polskiej jest wciąż zbyt małe – szacunkowo to średnio na 2,45 g/24 h u mężczyzn i 2,49 g/24 h u kobiet (Polish-Norwegian Study).2 Niższe niż rekomendowane spożycie potasu obserwuje się w szczególności u osób w wieku podeszłym oraz mieszkańców terenów wiejskich.3,4 Głównymi czynnikami zwiększającymi ryzyko niedoboru potasu u osób w wieku podeszłym są: zbyt małe spożycie, zwiększona utrata tego pierwiastka przez przewód pokarmowy oraz częste stosowanie diuretyków.
Suplementację potasu rozpoczyna się najczęściej w momencie podjęcia decyzji o włączeniu diuretyków tiazydowych, tiazydopodobnych lub pętlowych. Wielu pacjentów przyjmuje preparaty potasu nawet codziennie przez wiele lat. Postępowanie takie ma swoje uzasadnienie w celu zapobiegania hipokaliemii przy niedostatecznej podaży tego pierwiastka z dietą. Uzasadnioną wielkość suplementacji potasu szacuje się przeciętnie na 1 g potasu/24 h u osób bez hipokaliemii.5