Dane epidemiologiczne wskazują, że mniej niż połowa osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze (NT) jest leczona skutecznie.¹ Wyniki polskich badań dowodzą, że odsetek ten jest jeszcze niższy – nie przekracza dwudziestu kilku procent.²

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• wdrażać i optymalizować terapię przeciwnadciśnieniową z zastosowaniem podstawowych leków hipotensyjnych
• zweryfikować zasadność politearpii i rozpoznać przypadki niewłaściwie stosowanych skojarzeń
• stosować leki spoza grupy podstawowej tylko w uzasadnionych sytuacjach klinicznych
• unikać połączeń nieuzasadnionych i niezalecanych

Wprowadzenie

Realizowane w Polsce badania epidemiologiczne wskazują, że w populacji generalnej kontrola nadciśnienia tętniczego wynosi jedynie dwadzieścia kilka procent. Nawet u pacjentów wysokiego ryzyka (np. pacjenci z chorobą niedokrwienną serca) nadciśnienie tętnicze jest właściwie kontrolowane zaledwie u około połowy z nich.³ Wyniki wieloośrodkowych randomizowanych prób klinicznych dowodzą, że większość chorych z NT potrzebuje co najmniej dwóch leków przeciwnadciśnieniowych do osiągnięcia docelowych wartości ciśnienia tętniczego krwi.⁴ Zgodnie z najnowszymi wytycznymi postępowania w nadciśnieniu tętniczym (europejskimi, amerykańskimi i polskimi) zazwyczaj leczenie powinno rozpoczynać się od terapii skojarzonej dwoma preparatami hipotensyjnymi. Już w 2006 r. w brytyjskich zaleceniach do inicjowania terapii hipotensyjnej zaproponowano inhibitor enzymu konwertującego angiotensynę (EKA) lub antagonistę receptora angiotensyny II (sartan) w połączeniu z antagonistą wapnia lub diuretykiem tiazydowym/tiazydopodobnym. Rutynowo stosuje się nie tylko złożoną terapię hipotensyjną, ale także stałe kombinacje (w jednej tabletce) leków przeciwnadciśnieniowych w celu zapewnienia pożądanej kontroli ciśnienia tętniczego krwi (CTK). W opracowaniu tym podsumowano, w jaki sposób optymalnie łączyć leki przeciwnadciśnieniowe.

Na rynku dostępnych jest wiele preparatów, a liczba stałych połączeń lekowych ciągle rośnie. Poniższa analiza ma ułatwić wybór odpowiednich skojarzeń w celu uniknięcia pomyłek.

Skuteczność – pierwszy cel terapii

Leczenie nadciśnienia tętniczego pojedynczym lekiem często nie jest wystarczająco skuteczne. Z kolei dołączanie kolejnych leków niesie potencjalne ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Dlatego zarówno w monoterapii, jak i w leczeniu skojarzonym należy preferować leki, które z dużym prawdopodobieństwem będą skuteczne u danego pacjenta. Jeżeli lista stosowanych przez chorego leków przeciwnadciśnieniowych wydłuża się, a wartości ciśnienia tętniczego nie ulegają poprawie, konieczna jest analiza przyczyn takiego stanu.