Kaszel poinfekcyjny to przewlekający się kaszel, który nie ustępuje po ostrej infekcji dróg oddechowych i trwa zwykle od 3 do 8 tygodni. Cechuje się prawidłowym obrazem radiologicznym klatki piersiowej i samoograniczającym się przebiegiem.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• rozpoznać kaszel występujący po infekcji dróg oddechowych
• rozpoznać przypadki kaszlu po infekcji dróg oddechowych wymagające rozszerzonej diagnostyki i przeprowadzić taką diagnostykę
• rozpoznać przypadki kaszlu po infekcji dróg oddechowych niewymagające rozszerzonej diagnostyki
• wdrożyć leczenie objawowe kaszlu po infekcji dróg oddechowych

Wprowadzenie

Kaszel jest jednym z podstawowych mechanizmów obronnych układu oddechowego. Umożliwia oczyszczanie dróg oddechowych z wydzieliny i ciał obcych. To jednocześnie podstawowy objaw chorób układu oddechowego. Z powodu kaszlu pacjenci najczęściej odwiedzają lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, a często są kierowani do specjalistów chorób płuc.¹ Krótkotrwały nie stanowi problemu, przewlekający się bądź przewlekły jest wielodyscyplinarnym problemem medycznym. Powoduje często obniżenie jakości życia chorych oraz generuje znaczne koszty diagnostyki i leczenia.

Kaszel może być skutkiem stymulacji nabłonka dróg oddechowych – zapalnej (wirusy, bakterie, grzyby), mechanicznej (przez dym tytoniowy, pyły, pary, pasożyty), chemicznej (farmaceutyki, środki ochrony roślin) bądź termicznej (zimne lub gorące powietrze). Często jest następstwem reakcji alergicznej i nadwrażliwości poinfekcyjnej układu oddechowego. Po wykluczeniu wszystkich czynników w niektórych sytuacjach można uznać jego tło psychogenne. Przyczyny kaszlu mogą nakładać się w ok. 50% przypadków.²

Kaszel to zjawisko dźwiękowe zapoczątkowane wdechem powietrza do dróg oddechowych z następowym gwałtownym wydechem przy początkowo zamkniętej (faza sprężania powietrza), a następnie otwartej (faza eksplozywnego wydechu) głośni. Gwałtowny skurcz mięśni brzucha i klatki piersiowej generuje znaczny wzrost ciśnienia w drogach oddechowych oraz przepływ powietrza zbliżony do prędkości dźwięku. Następstwem przewlekającego się kaszlu i trudności terapeutycznych z nim związanych u kaszlącego są poczucie bycia chorym (wywołujące bezsenność, zmęczenie, nieraz lęk przed rozwijającym się nowotworem) oraz ewentualne powikłania, takie jak: omdlenia kaszlowe, bóle głowy, ściany klatki piersiowej, złamania żeber, wybroczyny dospojówkowe, nietrzymanie moczu czy nasilenie objawów refluksu żołądkowo-przełykowego.