Najczęstsze błędy

Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu stabilnej choroby niedokrwiennej serca

dr hab. n. med. Katarzyna Stolarz-Skrzypek, prof. UJ

I Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Katarzyna Stolarz-Skrzypek, prof. UJ, I Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego UJCM, ul. Kopernika 17, 31-501 Kraków; e-mail: katarzyna.stolarz-skrzypek@uj.edu.pl

Choroba niedokrwienna serca to jedna z głównych przyczyn umieralności i chorobowości prowadzącej do inwalidztwa w krajach rozwiniętych. Do uzyskania maksymalnej możliwej poprawy rokowania i jakości życia pacjenta konieczny jest właściwy dobór metod diagnostycznych.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

  • przedstawić najczęstsze błędy popełniane przy rozpoznaniu, diagnostyce i leczeniu choroby niedokrwiennej serca
  • omówić sposoby naprawy błędów przy rozpoznaniu, diagnostyce i leczeniu choroby niedokrwiennej serca

Wprowadzenie

Prawidłowe leczenie choroby niedokrwiennej serca wymaga właściwej oceny objawów chorobowych zgłoszonych w wywiadzie, przemyślanego kierowania na diagnostykę inwazyjną oraz optymalizacji postępowania farmakologicznego. Należy również rozważnie stosować metody rewaskularyzacji mięśnia sercowego u tych chorych, którzy odniosą korzyść z takiego postępowania.

Termin „stabilna choroba niedokrwienna serca” obejmuje różne fazy przebiegu choroby niedokrwiennej serca, z wyłączeniem sytuacji, w których w obrazie klinicznym dominuje zakrzepica w tętnicy wieńcowej, definiowanych jako ostre zespoły wieńcowe. Możemy więc wyróżnić kilka grup pacjentów. Najczęściej spotykamy się z już rozpoznaną stabilną dławicą piersiową lub innymi objawami związanymi z chorobą niedokrwienną serca, np. z dusznością. Obserwujemy również chorych z chorobą niedokrwienną serca, u których wcześniej rozpoznano objawy, z istotnymi zwężeniami lub bez istotnych zwężeń w tętnicach wieńcowych. W trakcie leczenia objawy kliniczne ustąpiły, ale potrzebna jest dalsza systematyczna kontrola. Zdarzają się także pacjenci zgłaszający się z powodu objawów klinicznych po raz pierwszy, u których na podstawie obrazu klinicznego stwierdzono, że choroba jest przewlekła i stabilna.

W badaniach epidemiologicznych częstość występowania dławicy piersiowej zwiększa się z wiekiem u obu płci. U kobiet w wieku 45-64 lata częstość ta wynosi 5-7%, natomiast dla 65-84 lat to już 10-12%. Odpowiednie częstości u mężczyzn to 4-7% dla 45-64 lat oraz 12-14% dla 65-84 lat. Roczna śmiertelność szacowana na podstawie badań klinicznych wynosi 1,2-2,4%.1

Duże rozpowszechnienie choroby, jej różnorodny przebieg oraz zmieniające się możliwości diagnostyczne i terapeutyczne mogą przyczyniać się do nieprawidłowości w diagnostyce i leczeniu stabilnej choroby niedokrwiennej serca. Należy rozważnie kierować pacjentów na diagnostykę inwazyjną naczyń wieńcowych – zwiększający się dostęp do niej nie powinien być powodem jej nadużywania. Tymczasem już prawidłowo zebrany wywiad (informacje na temat dolegliwości z uwzględnieniem wieku i płci pacjenta) kieruje nas na właściwy szlak diagnostyczny i wskazuje, jakie metody będą tu szczególnie przydatne.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Znaczenie szczegółowego wywiadu

Podstawowym narzędziem diagnostyki bólu w klatce piersiowej pozostaje dokładny wywiad. W większości przypadków na jego podstawie można ustalić pewną diagnozę. Badanie przedmiotowe i dodatkowe [...]

Test wysiłkowy i metody obrazowe w diagnostyce stabilnej choroby wieńcowej

Ze względu na prostotę i powszechny dostęp próba wysiłkowa na ruchomej bieżni lub cykloergometrze rowerowym z wykorzystaniem 12-odprowadzeniowego monitorowania EKG pozostaje użyteczną metodą [...]

Kogo kierować na inwazyjną diagnostykę choroby niedokrwiennej serca?

Ocena rokowania to ważna część postępowania u osób ze stabilną chorobą niedokrwienną serca. Po pierwsze, ważne, aby wiarygodnie identyfikować pacjentów z cięższymi postaciami [...]

Optymalna farmakoterapia choroby niedokrwiennej serca

Po rozpoznaniu stabilnej choroby niedokrwiennej serca dalsze decyzje terapeutyczne zależą głównie od ciężkości objawów klinicznych, ryzyka niepożądanych zdarzeń sercowych i preferencji pacjenta. [...]

Kontrola czynników ryzyka choroby niedokrwiennej serca

Konwencjonalne czynniki ryzyka rozwoju choroby niedokrwiennej serca8-10 (nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, cukrzyca, siedzący tryb życia, otyłość, palenie tytoniu i obciążające wywiady rodzinne) wpływają [...]

Podsumowanie

Obecnie obowiązuje kilkuetapowe podejście do diagnostyki, gdy podejrzewa się stabilną chorobę niedokrwienną serca. Proces ten rozpoczyna się od klinicznej oceny prawdopodobieństwa [...]

Do góry