W SKRÓCIE

Leczenie wstępne wczesnej postaci idiopatycznej choroby Parkinsona rozpoczyna się po ustaleniu rozpoznania na podstawie obrazu klinicznego, badań laboratoryjnych i neuroobrazowych wykonywanych w celu wykluczenia parkinsonizmu wtórnego. W większości przypadków wyniki badań są prawidłowe, a rozpoznanie choroby ustala się na podstawie obrazu klinicznego. U pacjentów z łagodnym nasileniem objawów rozpoznanie choroby Parkinsona początkowo może być trudne. W takich przypadkach ustala się je na podstawie dalszej obserwacji. Po rozpoznaniu choroby Parkinsona terapię nie zawsze rozpoczyna się od leczenia farmakologicznego. Po pierwsze, konieczna jest edukacja pacjentów, ponieważ dostępnych jest wiele informacji na temat tej choroby, zarówno prawdziwych, jak i fałszywych. Konieczne są konsultacje dotyczące rokowania, objawów mogących wystąpić w przyszłości i związanych z nimi ograniczeń funkcjonowania, a także leczenia. Na początku leczenia pacjenci często zadają pytania dotyczące diety, zmiany sposobu życia oraz najbardziej przydatnych ćwiczeń fizycznych. Po drugie, ważne jest ustalenie momentu, w którym należy wdrożyć leczenie farmakologiczne. Na razie na ten temat więcej jest kontrowersji niż jasnych wskazówek. L-dopa była pierwszym lekiem wprowadzonym do terapii choroby Parkinsona i wciąż jest uznawana za złoty standard leczenia tego zaburzenia. Skuteczne są również leki z grupy agonistów receptorów dopaminowych. Wśród ekspertów rozgorzała dyskusja na temat, czy leczenie rozpoczynać od L-dopy czy od leków z grupy agonistów receptorów dopaminowych. Problemem terapeutycznym są dyskinezy i inne zaburzenia motoryczne. Pacjenci nie zdają sobie sprawy, że L-dopa i inne leki stosowane w chorobie Parkinsona mają ograniczony czas skuteczności klinicznej, dlatego powinno się odwlekać decyzję o wdrożeniu farmakoterapii tak długo, jak to tylko możliwe. Wśród lekarzy wywołało to zjawisko zwane „L-dopofobią”, wpływające na sposób leczenia choroby Parkinsona. Mimo wszystkich kontrowersji większość autorów jest zgodna, że leczenie należy rozpocząć w momencie pojawienia się zaburzeń funkcjonowania. Jest to sprawa indywidualna i zależy od wieku chorego, pozycji zawodowej, charakteru wykonywanej pracy, poziomu aktywności fizycznej, dbałości o wygląd zewnętrzny i od innych czynników. Wybór leku czasem zależy od obrazu klinicznego choroby. L-dopa jest najbardziej skuteczna w leczeniu znacznie nasilonej akinezji, leki cholinolityczne są skuteczniejsze u pacjentów, u których najbardziej nasilonym objawem jest drżenie (w szczególności u chorych poniżej 70 r.ż.), natomiast leki z grupy agonistów receptorów dopaminowych najlepiej sprawdzają się w leczeniu dyskinez i fluktuacji objawów motorycznych, przy stosunkowo łagodnym przebiegu choroby Parkinsona. We wczesnej postaci choroby Parkinsona niezwykle ważne jest również leczenie objawów pozamotorycznych. Na tym etapie szczególnie często występują lęk i depresja, które mogą pojawiać się jeszcze przed klasycznymi objawami choroby Parkinsona. Jeśli jest to konieczne, należy rozważyć konsultację psychiatryczną lub stosowanie leków anksjolitycznych i przeciwdepresyjnych.