W SKRÓCIE

Złamania osteoporotyczne znacznie obniżają jakość życia. Niepełnosprawność wskutek samej osteoporozy i wikłających ją złamań uznawana jest dziś za główną przyczynę obniżenia jakości życia u kobiet w wieku pomenopauzalnym. Do obniżenia jakości życia przyczyniają się też zaburzenia naczynioruchowe charakterystyczne dla okresu okołomenopauzalnego. Choć nie wykazano, żeby terapia estrogenami poprawiała ogólną jakość życia u kobiet w późnym okresie pomenopauzalnym, może ona jednak łagodzić objawy okołomenopauzalne. W przeciwieństwie do estrogenów, selektywne modulatory receptorów estrogenowych (SERM), takie jak raloksyfen, mogą nasilać objawy naczynioruchowe. Chociaż estrogeny nie są wskazane w pierwotnej prewencji osteoporozy, terapię taką można rozważyć u kobiet po menopauzie szczególnie zagrożonych złamaniami, z objawami naczynioruchowymi, pod warunkiem niewielkiego ryzyka raka piersi i powikłań sercowo-naczyniowych. Raloksyfen zmniejsza natomiast ryzyko inwazyjnego raka piersi i może być stosowany u kobiet z grupy wysokiego ryzyka. W leczeniu osteoporozy trzeba uwzględniać wpływ wybieranych leków na jakość życia.

Wprowadzenie

Osteoporoza zajmuje ważne miejsce wśród istotnie obniżających jakość życia chorób przewlekłych późniejszego okresu życia, takich jak nadciśnienie, cukrzyca czy POChP. Pogarsza ogólny stan układu kostnego i przyczynia się do złamań w następstwie minimalnych urazów.¹ Z początku sądzono, że jest nieuniknionym następstwem procesu starzenia się, a deformacje ciała i ból postrzegano jako naturalne, zwłaszcza u starszych kobiet. Wraz z postępem wiedzy oraz rozwojem diagnostyki i terapii stało się jednak jasne, że choroby tej można w wielu przypadkach uniknąć. Skumulowane upośledzenie wskutek zmian osteoporotycznych jest dziś uznawane za główny powód pogorszenia jakości życia w przebiegu menopauzy, która może zacząć się wcześnie i dawać objawy do 70-80 r.ż.² Około 20% kobiet po 50 r.ż. zgłasza pogorszenie jakości życia w związku z jej objawami. Coraz obszerniejsza jest literatura na temat osteoporozy w kontekście jakości życia, zwłaszcza publikacje kolejnych badań z randomizacją nad nowymi klasami leków stosowanych w tej chorobie, jak bisfosfoniany czy parathormon. Niewiele uwagi poświęcano jednak roli estrogenów i selektywnych modulatorów receptorów estrogenowych (SERM). Omawiamy tu wpływ osteoporozy na jakość życia oraz znaczenie estrogenów i SERM w zapobieganiu jej pogarszania się z powodu złamań osteoporotycznych i objawów okołomenopauzalnych.