Program edukacyjny: diabetologia

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby a ryzyko sercowo-naczyniowe

Roger K. Schindhelm, BSc, MD, MEpi

Michaela Diamant, MD, PhD

Robert J. Heine, MD, PhD, FRCP

Department of Endocrinology/Diabetes Center, VU University Medical Center, Amsterdam, Holandia

Nonalcoholic Fatty Liver Disease and Cardiovascular Disease Risk Current Diabetes Reports 2007, 7:181-187

Tłum. lek. med. Bartosz Cebulski

Program edukacyjny koordynowany przez prof. zw. dr hab. med. Idę Kinalską, Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych, Białystok

Adres do korespondencji: Robert J. Heine, MD, PhD, FRCP, Department of Endocrinology/Diabetes Center, VU University Medical Center, PO Box 7057, 1007 MB Amsterdam, The Netherlands. E-mail: rj.heine@vumc.nl

W SKRÓCIE

Niealkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby stwierdza się przede wszystkim u osób z zespołem metabolicznym i cukrzycą typu 2. Coraz więcej jest dowodów, że ma ona związek z otyłością i cukrzycą, i można ją uważać za czynnik predykcyjny chorób sercowo-naczyniowych. Dziś zaleca się jeszcze zwalczanie poszczególnych czynników ryzyka, ale opracowywane są nowe metody leczenia, które oddziałując na stłuszczenie lub zapalenie, zmniejszać będą całkowite ryzyko sercowo-naczyniowe. Trzeba jednak długotrwałych badań klinicznych, żeby ocenić, które z nich najkorzystniej zmienią odległe rokowanie.

Wprowadzenie

Od jakichś dziesięciu lat znacznie wzrasta zainteresowanie niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby (NAFLD – nonalcoholic fatty liver disease). Termin ten mieści wiele patologii, od stłuszczenia wątroby aż po charakteryzujące się o wiele cięższym przebiegiem niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH – nonalcoholic steatohepatitis). Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby przypomina obrazem alkoholową chorobę wątroby. Warunkiem rozpoznania niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby jest nienadużywanie alkoholu w wywiadzie oraz wykluczenie wirusowych i autoimmunologicznych chorób wątroby. Przebieg kliniczny jest zwykle łagodny, ale możliwa jest też progresja do niealkoholowego stłuszczeniowego zapalenia wątroby, zwłóknienia i marskości, a w rzadkich przypadkach rozwoju raka wątrobowokomórkowego.1,2 Pojęcie „niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby” wprowadzili w 1980 r. Ludwig i wsp.3 Opisali grupę 20 umiarkowanie otyłych pacjentów, u których obraz histologiczny bioptatu wątroby przypominał alkoholowe zapalenie wątroby, choć żaden z nich nie nadużywał alkoholu. W ostatnich latach niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby została uznana za czynnik patogenetyczny insulinooporności i cukrzycy typu 2. Poza tym w kilku wcześniejszych badaniach wykazano jej związek z takimi składowymi zespołu metabolicznego jak dyslipidemia i otyłość trzewna, co dodatkowo potwierdza związek z insulinoopornością. Niektórzy autorzy uważają więc niealkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby za wątrobową składową zespołu metabolicznego.4,5 Coraz więcej danych potwierdza, że u osób z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby zwiększone jest ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

Epidemiologia niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby występuje często i jest być może najbardziej rozpowszechnioną patologią wątroby, nie ma jednak danych na temat rzeczywistej zapadalności ani rozpowszechnienia w populacji ogólnej. Oceniano je dotychczas...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rozpoznawanie niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby

W większości przypadków choroba nie daje objawów, niektórzy pacjenci skarżą się jednak na zmęczenie, uczucie pełności w prawym podżebrzu, a nawet [...]

Związek niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby z zespołem metabolicznym i cukrzycą typu 2

Coraz większe zainteresowanie wzbudza rola wątroby w patogenezie cukrzycy typu 2. Kilka przekrojowych badań wskazuje na powiązanie niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby [...]

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby a zwiększone ryzyko sercowo-naczyniowe

W kilku badaniach przekrojowych wykazano pogrubienie intima-media tętnicy szyjnej u pacjentów z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby.34-36 Chorobę rozpoznawano jednak na podstawie [...]

Mechanizmy łączące niealkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby ze zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym

Zwiększone ryzyko sercowo-naczyniowe u pacjentów z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby można by tłumaczyć ścisłym jej związkiem z występowaniem składowych zespołu metabolicznego [...]

Leczenie zaburzeń kardiometabolicznych związanych z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby czy leczenie samej choroby?

Modyfikacje stylu życia, w tym prowadzące do zmniejszenia masy ciała i ryzyka sercowo-naczyniowego zmiana sposobu odżywiania i zwiększenie aktywności fizycznej, przyczyniają [...]

Podsumowanie

Coraz więcej jest dowodów świadczących, że niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby ma związek z czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego, markerami subklinicznej miażdżycy i jawnych [...]

Do góry