Już jutro, weź udział w VI edycji bezpłatnego kongresu VMS Interna 2025! Sprawdź program >
Wpływ statyn na czynność nerek
Rajiv Agarwal, MD
W skrócie
Osoby z przewlekłą chorobą nerek [definicja wg National Kidney Foundation/Kidney Disease Outcomes Quality Initiative w „American Journal of Kidney Disease” 2002; 39 (suplement 1): S37-S46 – przyp. tłum.] są znacznie bardziej zagrożone zgonem z przyczyn sercowo-naczyniowych niż rozwojem schyłkowej niewydolności nerek. Wśród takich osób powszechnie występują zaburzenia lipidowe, które mogą się przyczyniać do zwiększenia ryzyka sercowo-naczyniowego, a także progresji choroby nerek. Statyny to grupa leków hipolipemizujących, które mają ochronny wpływ na nerki zarówno z powodu wpływu na stężenie cholesterolu, jak również ze względu na inne działania. W analizach podgrup uczestników głównych badań klinicznych statyn, jak również w metaanalizach mniejszych badań tych leków wykazano, że zwalniają one proces zmniejszania filtracji kłębuszkowej. Statyny zmniejszają także białkomocz w przebiegu przewlekłej choroby nerek. Choć statyny mają ustaloną rolę w ograniczaniu chorobowości i umieralności u osób z chorobami sercowo-naczyniowymi i bez takich chorób oraz w pewnych podgrupach z dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym, np. u chorych na cukrzycę, to ich pozycja w leczeniu przewlekłej choroby nerek nie została jednoznacznie określona. Oczekiwane są wyniki kilku trwających obecnie badań klinicznych, w których oceniany jest wpływ statyn na powikłania sercowo-naczyniowe u osób z przewlekłą chorobą nerek. Na ich podstawie zapewne ustalone zostanie, czy statyny u takich chorych, w znacznym stopniu zagrożonych powikłaniami sercowo-naczyniowymi, są przydatnymi lekami uzupełniającymi.
Ocenia się, że około 19 mln Amerykanów, czyli około 11% dorosłej populacji Stanów Zjednoczonych, spełnia kryteria rozpoznania przewlekłej choroby nerek.1,2 Choroba ta w zależności od wartości wskaźnika filtracji kłębuszkowej (GFR) oraz obecności strukturalnych i czynnościowych nieprawidłowości, takich jak utrzymująca się albuminuria czy białkomocz, dzielona jest na 5 stadiów.3 W stadiach 1 i 2 występują cechy uszkodzenia nerek, ale GFR jest odpowiednio prawidłowy lub nieznacznie tylko zmniejszony do wartości nie mniejszych niż 60 ml/min/1,73 m2. Następne stadia klasyfikowane są na podstawie stopniowo coraz mniejszego GFR, przy czym pierwotna przyczyna choroby nie zawsze jest w tych stadiach możliwa do ustalenia. Wskaźnik filtracji kłębuszkowej poniżej 60 ml/min/1,73 m2 jest zawsze wskaźnikiem uszkodzenia nerek i świadczy o procesie patologicznym.
Tempo progresji przewlekłej choroby nerek jest zmienne, a w rzadkich przypadkach może nawet dojść do regresji. Jednak regułą jest spontaniczna progresja choroby do coraz cięższych stadiów. Ten spontaniczny postęp choroby jest zależny od wielu czyn...