W SKRÓCIE

Praktykujący lekarz najczęściej działa w zespole. W przysiędze Hipokratesa występuje pojęcie stanu lekarskiego rozumianego jako korporacja, której członkowie związani są nie tylko odpowiednim wykształceniem, ale i przysięgą, którą składają. Według Władysława Biegańskiego (1857-1917) do powstania korporacji doprowadziły podobieństwa, które pojawiły się między ludźmi tej samej profesji. Korporacje ustanawiały też sądy, aby te karały za wykroczenia przeciwko ustalonym zasadom, obowiązującym jej członków.¹ Wśród licznych praw obowiązujących członków korporacji lekarskiej przepisy regulujące relacje pomiędzy lekarzami od najdawniejszych czasów stanowiły i nadal stanowią znaczącą ich część. Artykuł przedstawia problem nieprawidłowych relacji pomiędzy lekarzami, uwzględniając m.in. przemoc, molestowanie, dyskryminację, nierozwiązywane lub źle rozwiązywane konflikty.

Nieprawidłowości w relacjach między lekarzami w praktyce lekarskiej

Analizując przyczyny nieprawidłowości występujących w relacjach między lekarzami, Adolf Klęsk napisał w 1929 r., że w dawnych czasach najczęstszym podłożem niesnasek były porachunki osobiste lub walka o praktykę, a współcześnie ich przyczyny są o wiele bardziej złożone.² Wśród powodów tych nieprawidłowości autor wymienia m.in.: branie sobie przez pacjenta lekarza prywatnego jako obrońcę przed rzekomym pokrzywdzeniem przez lekarza jakiejś instytucji, konsultacje bez obecności lekarza prowadzącego lub brak szacunku lekarzy pracujących w klinikach dla lekarzy z ośrodków zdrowia, którzy nie dysponują takimi metodami leczenia i rozpoznawania chorób jak klinika. Pisał też o konflikcie ról – kiedy jeden lekarz musi występować w roli lekarza kas chorych, inny jest lekarzem ubezpieczalni lub lekarzem wojskowym albo szkolnym. Zapatrywanie na chorobę może być w tych przypadkach różne, co prowadzi do konfliktów.

Obecnie wymienia się następujące przyczyny sprzyjające wystąpieniu nieprawidłowości w relacjach lekarz–lekarz:

• przyczyny społeczne (np. polityka społeczna i zdrowotna, niedobory ekonomiczne, ale także szczególne cechy i dysfunkcjonalność instytucji, brak kontroli celów i funkcji instytucji, błędy organizacyjne, luki prawne)
• cechy zarządzającego organizacją i metody zarządzania, które stosuje
• szczególna pozycja społeczna lekarza w grupie zawodowej.³

Wśród przyczyn społecznych sprzyjających wystąpieniu tych nieprawidłowości wymienia się bezrobocie, stałe zagrożenie utratą pracy i nadużywanie władzy przez przełożonych świadomych tego faktu. Uczucie niepewności pracownika może wynikać z tego, że...