Już jutro, weź udział w VI edycji bezpłatnego kongresu VMS Interna 2025! Sprawdź program >
Sympozjum: niewydolność serca
Optymalne stosowanie leków moczopędnych u chorych z niewydolnością serca
Jigar Patel, DO
Michael Smith, MD
J. Thomas Heywood, MD
W skrócie
Stosowanie leków moczopędnych w terapii niewydolności serca to w tej chwili bardziej sztuka niż postępowanie oparte na dowodach naukowych. Diuretyki są podstawowymi narzędziami do zwalczania zastoju u chorych ze zdekompensowaną niewydolnością serca. Ponieważ nie ma podobnej pod względem prostoty, skuteczności i niskich kosztów metody korygowania przewodnienia, stosowanie tych leków pozostaje jedyną podstawową formą terapii niewydolności serca, która nie została poddana obiektywnej ocenie w dużym badaniu klinicznym z randomizacją.
Nie należy zapominać, że diuretyki mogą mieć wiele niekorzystnych działań, m.in. wywoływać zaburzenia elektrolitowe, pobudzać układ neurohormonalny, prowadzić do hipowolemii, dysfunkcji nerek lub wpływać bezpośrednio na mięsień sercowy. Do czasu ostatecznego określenia wpływu leków moczopędnych na ryzyko zgonu należy stosować najmniejsze ich dawki, pozwalające utrzymać prawidłowy stan nawodnienia, a gdy to możliwe, zaniechać ich podawania. W wielu przypadkach chorych z niewydolnością serca można skutecznie leczyć ambulatoryjnie bez sięgania po diuretyki, o ile odpowiednio skutecznie zahamowano aktywność układu neurohormonalnego za pomocą inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE) i β-adrenolityków.
Wprowadzenie
Leki moczopędne od chwili wprowadzenia ich do praktyki klinicznej w 1920 r. (początkowo były to organiczne związki rtęci) odgrywają kluczową rolę w zwalczaniu przewodnienia towarzyszącego zastoinowej niewydolności serca. W pierwszych badaniach klinicznych z zastosowaniem randomizacji i podwójnie ślepej próby, prowadzonych w latach 80. XX w., leki te wraz z digoksyną stanowiły podstawę terapii standardowej, do której porównywano wszystkie nowe sposoby leczenia.1,2 O ile inhibitory ACE i β-adrenolityki stosowane z diuretykami lub bez nich pozwalają zrezygnować z digoksyny u większości chorych ze stabilną funkcją skurczową mięśnia serca, o tyle nie da się tego samego powiedzieć o lekach moczopędnych. Obecnie żadne doustne leki nie dorównują diuretykom pod względem skuteczności i szybkości przywracania prawidłowego stanu nawodnienia.3 Są one tanie i bezsprzecznie skuteczne, a ich stosowanie nie sprawia lekarzom problemów.
Mimo to podstawy naukowe odpowiedniego prowadzenia terapii diuretykami są ograniczone. Nierozwiązane pozostają choćby takie kwestie, jak dobór optymalnej dawki, częstości i drogi podawania (jednorazowe wstrzyknięcie czy wlew ciągły) oraz określeni...