Program edukacyjny: gastroenterologia
42-letni pacjent z wieloletnim wzdęciem
prof. dr hab. med. Mirosław Jarosz
Wywiad
42-letni mężczyzna, pracownik umysłowy z wyższym wykształceniem, został skierowany na konsultację gastrologiczną z powodu występujących od około 14 lat wzdęć, które nasiliły się około rok temu. Towarzyszyło im okresowo bardzo wzmożone oddawanie gazów o gnilnym zapachu oraz – rzadko – niewielki ból brzucha. Stolce były prawidłowe, o nieco rozluźnionej konsystencji, oddawane 1-2 razy dziennie, bez śluzu i krwi, apetyt dobry, nie obserwowano chudnięcia. Trzy lata wcześniej przeprowadzono u pacjenta diagnostykę różnicową zespołu jelita drażliwego. Wszystkie wykonane badania: stolca (trzykrotnie) w kierunku zakażenia Salmonella i Shigella, pasożytów, cyst lamblii, badania krwi (morfologia, OB) oraz kolonoskopia, gastroskopia i pasaż jelita cienkiego były prawidłowe. Konsultujący lekarz rozpoznał zespół jelita drażliwego. Zalecił leczenie żywieniowe (m.in. 5 posiłków dziennie, powolne jedzenie w celu uniknięcia aerofagii oraz przyjmowanie probiotyków), które przyniosło tylko niewielką poprawę.
Półtora roku temu wystąpiły u chorego parestezje w obrębie rąk i nóg oraz niewielkie uczucie zmęczenia. Podobne parestezje, o niewielkim nasileniu, trwające 3-6 tygodni wystąpiły 3-4-krotnie w ciągu kilkunastu lat. Nie budziło to niepokoju pacjenta i nie zgłaszał się wcześniej z tym problemem do lekarza.
Pacjent był konsultowany przez internistę i neurologa. Nie stwierdzono odchyleń w badaniu przedmiotowym, badania laboratoryjne natomiast wykazały niewielkie obniżenie stężenia hemoglobiny (10,1 g/dl) przy prawidłowej liczbie erytrocytów i niewielkie obniżenie stężenia żelaza (32 µg/dl; norma: 35-150 µg/dl) oraz witaminy B12 w surowicy (80 µg/l; średnie wartości: 300-400 µg/l). Oceniono, że stwierdzone nieprawidłowości są efektem niedoborów żywieniowych. Zastosowano leczenie preparatami żelaza doustnie i witaminy B12 domięśniowo, co spowodowało ustąpienie objawów parestezji i zmęczenia.