Zakażenie opryszczką może przebiegać jako pierwotne, niepierwotne i nawrotowe. Dochodzi do niego w wyniku kontaktu z chorym lub nosicielem w miejscu utraty ciągłości tkanek (skóra lub błony śluzowe), poprzez bezpośredni kontakt z wydzielinami: śliną, łzami, wydzielinami z pochwy, szyjki macicy, cewki moczowej, nasieniem lub moczem.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• rozpoznać opryszczkę
• omówić strategię postępowania farmakologicznego u chorego z opryszczką
• zlecić odpowiednie leczenie miejscowe opryszczki
• zakwalifikować chorego do ogólnego leczenia farmakologicznego opryszczki
• rozpoznać przypadki pilnego skierowania chorego z opryszczką do szpitala lub innego specjalisty

Wprowadzenie

Wirusy opryszczki HSV-1 (herpes simplex virus 1) i HSV-2 (herpes simplex virus 2) należą do rodziny Herpesviridae, do podrodziny Alphaherpesvirinae. HSV-1 jest czynnikiem patogenetycznym odpowiedzialnym za rozwój opryszczki wargowej u ludzi, a HSV-2 za powstanie opryszczki genitalnej. Wirus HSV-2 może jednak także powodować opryszczkę wargową, a HSV-1 – narządów płciowych. Ta ostatnia sytuacja zdarza się częściej. Trudno precyzyjnie ocenić epidemiologię zakażeń HSV-1 i HSV-2 ze względu na brak konieczności ich zgłaszania, ale również ze względu na często bezobjawowy lub skąpoobjawowy przebieg zakażeń. Należy jednak pamiętać, że zakażenie HSV jest najczęstszą chorobą przenoszoną drogą płciową. W jednym z amerykańskich badań wykazano, że przeciwciała anty-HSV-1 występują u ok. 57% badanych, a anty-HSV-2 u ok. 18%. W Europie stężenie przeciwciał anty-HSV-1 jest wyższe – występują one nawet u ok. 80-90% młodych dorosłych, a anty-HSV-2 u 20-40%. Ryzyko zakażenia podczas kontaktu wynosi ok. 75%, a okres wylęgania trwa 1-6 dni. Opryszczka częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn.

Do czynników ryzyka zakażenia wirusem opryszczki narządów płciowych należą: płeć żeńska, średni wiek, występowanie innych chorób infekcyjnych przenoszonych drogą płciową, choroby układu moczowego, waginoza bakteryjna, wczesne rozpoczęcie aktywności seksualnej, wielu partnerów seksualnych, ryzykowne zachowania seksualne, niestosowanie prezerwatyw, rasa czarna, niski dochód i niski poziom edukacji. Do czynników ryzyka zakażenia HSV-1 zalicza się: wiek, położenie geograficzne, miejsce zamieszkania, rasę i status socjoekonomiczny.

Kliniczny przebieg zakażenia

Zakażenie wirusem HSV może przebiegać jako pierwotne, niepierwotne i nawrotowe. Dochodzi do niego w wyniku kontaktu z chorym lub nosicielem w miejscu utraty ciągłości tkanek (skóra lub błony śluzowe), poprzez bezpośredni kontakt z wydzielinami: śl...