Gastroenterologia

Marskość wątroby – diagnostyka i leczenie

dr n. med. Ewa Dutkiewicz

Instytut Nauk Medycznych, Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Adres do korespondencji: dr n. med. Ewa Dutkiewicz, Instytut Nauk Medycznych, Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, al. IX Wieków Kielc 19, 25-317 Kielce; e-mail: ewa.dutkiewicz@wp.pl

Marskość wątroby to przewlekła choroba wątroby. Rozwija się podstępnie przez wiele lat, nie dając wyraźnych objawów klinicznych, co sprawia, że rozpoznajemy ją zbyt późno.

Wprowadzenie

Termin „marskość wątroby” odnosi się w zasadzie do histologicznej oceny włóknienia i wytworzenia guzków regeneracyjnych tkanki wątrobowej spowodowanego przebudową hepatocytów oraz zaburzeniem unaczynienia i przepływów. Na skutek tego tkanka łączna włóknista zastępuje tkankę wątrobową, powodując stopniowe pogarszanie się funkcji i czynności wątroby. Brak niepokojących objawów klinicznych w początkowych stadiach choroby opóźnia zgłoszenie się chorego do lekarza. Dodatkowym utrudnieniem jest, że prawidłowe wyniki aktywności transaminaz nie wykluczają patologii wątroby, a nieprawidłowe również jej nie odzwierciedlają. Przyczyną nieznacznie podwyższonych aktywności wskaźników wątrobowych (transaminaz) może być duży wysiłek fizyczny, posiłek przed pobraniem badań czy hemoliza krwi spowodowana nieprawidłowym pobraniem.

Diagnostyka chorób wątroby

Diagnostyka choroby wątroby powinna być wielokierunkowa i pozwolić na różnicowanie zaburzeń komórek wątrobowych i dróg żółciowych. Wątroba jest bardzo ważnym narządem człowieka – pełni funkcję oczyszczania organizmu, jest swoistą fabryką metaboliczną odpowiedzialną za przemianę materii. Niestety, jej poważne choroby często przez wiele tygodni, a nawet lat, przebiegają bezobjawowo lub objawy są tak wieloznaczne i łagodne, że chory nie dostrzega ich powiązania z dysfunkcją narządu. Zdarza się, że pierwsze symptomy przewlekłej choroby wątroby są już objawami jej marskości. Do objawów takich należą: krwotok z żylaków przełyku, wodobrzusze, żółtaczka, obrzęki, zmiany skórne w postaci pajączków naczyniowych.

Należy informować pacjentów, że konieczne jest przeprowadzanie badań biochemicznych obrazujących czynność wątroby (umożliwia to wczesne wykrycie jej dysfunkcji) oraz badań obrazowych (służących ocenie zmian jej struktury, echogeniczności, zmian og...

Ocena biochemiczna uszkodzenia hepatocytów

Najbardziej specyficznym badaniem do oceny miąższowego uszkodzenia wątroby jest oznaczenie stężenia transaminazy alaninowej AlAT i asparaginianowej AspAT. Ich podwyższone stężenie może wskazywać na wirusowe, autoimmunologiczne bądź toksyczne uszkodzenie, marskość lub zmiany nowotworowe. Należy pamiętać także, że ich wartość rośnie także w zawale mięśnia sercowego i chorobach mięśni szkieletowych.

Do grupy badań pozwalających na ocenę funkcji wątroby oraz dróg żółciowych należą oznaczenia:

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Funkcje wątroby

Funkcje wątroby łączą różne, czasem kontrastujące ze sobą procesy. To tutaj przecinają się lub zazębiają różnorodne szlaki metaboliczne i cykle przemian, takie [...]

Przyczyny marskości

Marskość rozwija się na podłożu przewlekłego zapalenia i przewlekłej choroby wątroby. Proces włóknienia postępuje w czasie w nierozpoznanej patologii, dlatego istotne jest przede wszystkim [...]

Przebieg kliniczny i ocena zaawansowania choroby

Plan diagnostyczny choroby wątroby (ocena jej uszkodzenia, zaawansowania zmian i progresji w marskość) musi uwzględniać liczne funkcje narządu.

Powikłania marskości wątroby

W zaawansowanym stadium marskości wątroby istotne jest monitorowanie pacjenta i równoczesne wielokierunkowe leczenie powikłań. Bardzo ważna jest ocena wskaźników biochemicznych, umożliwiająca uchwycenie stanu [...]

Leczenie marskości wątroby

Przez wiele lat uważano, że włóknienie wątroby i jej marskość są procesami nieodwracalnymi i szczególnie koncentrowano się na zahamowaniu progresji włóknienia. W wielu badaniach [...]

Podsumowanie

Wczesne rozpoznanie przyczyny i leczenie choroby wątroby zapobiega dalszej progresji prowadzącej do destrukcji, włóknienia i rozwoju marskości z jej następstwami i konsekwencjami. Prowadzenie pacjenta z marskością [...]

Do góry