Według najnowszych europejskich wytycznych zasady postępowania w wadach zastawkowych serca nie zmieniły się znacznie, choć wiele aspektów uaktualniono. Ciężka wada najczęściej jest wskazaniem do zabiegu, a echokardiografia pozostaje najważniejszą techniką obrazową do ustalenia rozpoznania. Wszyscy chorzy z wadą zastawkową lub po interwencji na zastawce wymagają okresowych kontroli, pacjenci z mechaniczną protezą zastawki muszą zaś dożywotnio otrzymywać leczenie przeciwzakrzepowe.

Wprowadzenie

Najnowsze wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) i Europejskiego Towarzystwa Kardiochirurgii i Torakochirurgii (EACTS – European Association for Cardio-Thoracic Surgery) omawiające postępowanie w zastawkowych wadach serca ukazały się w sierpniu 2017 r. Podstawowe informacje, które stanowią ich uzupełnienie i należy je traktować łącznie z nimi, zawarto w podręczniku do kardiologii przygotowanym przez ESC („The ESC textbook of cardiovascular medicine”; https://academic.oup.com/eurheartj/article-lookup/doi/10.1093/eurheartj/ehx391#supplementary-data) w rozdziale dotyczącym zastawkowych wad serca.

Podobnie jak we wszystkich standardach również tutaj zalecenia są skategoryzowane i podzielone na klasy oraz poziomy wiarygodności danych (tab. 1). Poziom rekomendacji wyznacza wiarygodność dowodów z badań klinicznych (A – najwyższy, C – najniższy). Z uwagi na niewielką liczbę danych naukowych dotyczących wad zastawkowych przeważająca część wytycznych jest wynikiem uzgodnionej opinii ekspertów (poziom C), dlatego w niektórych przypadkach odstępstwa od rekomendacji mogą okazać się uzasadnione.

Autorki niniejszego opracowania oparły się nie tylko na najnowszych zaleceniach, ale także na danych podstawowych po to, by w sposób całościowy i jak najbardziej przystępny dla lekarzy przedstawić problematykę postępowania w wadach zastawkowych. Artykuł ten jest przeznaczony przede wszystkim dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) i internistów, dlatego wytyczne dla ośrodków specjalistycznych, szeroko opisane w oryginale, omówiono jedynie w skrócie.

Kwalifikacja pacjenta do interwencji zastawkowej

W najnowszych standardach poświęconych kwalifikacji do leczenia interwencyjnego podkreśla się rolę lekarza prowadzącego. W porównaniu z poprzednimi rekomendacjami (z 2012 r.) podano bardziej szczegółową listę problemów do rozwiązania (tab. 2). Ist...

Badania diagnostyczne

Rozpoznanie zastawkowej wady serca opiera się głównie na echokardiografii. Lekarz wykonujący badanie powinien opisać w jego wyniku najistotniejsze parametry, a lekarz prowadzący powinien wiedzieć, jakich informacji poszukiwać w jakich sytuacjach. ...