Nowości w praktyce
Farmakoterapia NT u osób >60 r.ż. – praktyczne zalecenia ACP i AAFP
dr hab. n. med. Wiktoria Wojciechowska
prof. dr hab. n. med. Danuta Czarnecka
Prawidłowa kontrola ciśnienia tętniczego krwi zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, niewydolności nerek czy przedwczesnego zgonu. Przedmiotem dyskusji pozostaje jednak optymalna docelowa wartość ciśnienia tętniczego u osób w podeszłym wieku, zwłaszcza ze schorzeniami współistniejącymi.
Wprowadzenie
Amerykańskie Kolegium Lekarzy Internistów (ACP – American College of Physicians) i Amerykańska Akademia Lekarzy Rodzinnych (AAFP – American Academy of Family Physicians) opracowały wspólne, oparte na faktach stanowisko dotyczące terapii przeciwnadciśnieniowej u osób ≥60 r.ż. Autorzy skupili się na analizie wyników badań klinicznych w aspekcie korzyści i szkód wynikających z wyższych (<150 mmHg) vs niższych (≤140 mmHg) docelowych wartości skurczowego ciśnienia tętniczego krwi. Opracowanie jest wynikiem systematycznego przeglądu i podsumowania dostępnych w piśmiennictwie wyników badań. Przygotowanie takiego dokumentu uzasadnia ustawiczne powiększanie się populacji z nadciśnieniem tętniczym w podeszłym wieku, choroba dotyczy bowiem aż 64,9% osób >60 r.ż.
Wyższe vs niższe docelowe skurczowe ciśnienie tętnicze w terapii hipotensyjnej u osób starszych – korzyści
Przeanalizowane badania wskazują jednoznacznie, że leczenie nadciśnienia u osób starszych jest korzystne. Większość dowodów pochodzi jednak z prac, w których opisano pacjentów z wyjściowo umiarkowanym i ciężkim nadciśnieniem (SBP – systolic blood pressure >160 mmHg), a wartości ciśnienia skurczowego uzyskane w trakcie leczenia to >140 mmHg.
Istnieją twarde dowody, że obniżenie ciśnienia tętniczego krwi (BP – blood pressure) z wyjściowych ≥160 mmHg do SBP <150 mmHg powoduje zmniejszenie śmiertelności ogólnej, ryzyka udarów i incydentów sercowo-naczyniowych. W badaniach z niższym ciśnieniem docelowym (SBP <140 mmHg) obserwowano mniejsze ryzyko udaru, natomiast ryzyko zgonu czy incydentów sercowych nie zmieniało się istotnie pod wpływem tak prowadzonego leczenia. Odrębna analiza wyników leczenia hipotensyjnego z docelowym SBP <140 mmHg w porównaniu z SBP ≥140 mmHg wykazała porównywalną redukcję ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych.
Dostępne dane wskazują, że u pacjentów po udarze lub incydencie przemijającego niedokrwienia mózgu (TIA – transient ischemic attack) terapia przeciwnadciśnieniowa do SBP między 130 a 140 mmHg redukuje ryzyko nawrotu udaru, ale nie wpływa na częstość zgonów z przyczyn sercowych czy śmiertelności ogólnej.
Analiza podgrup wiekowych 12 badań klinicznych wykazała podobny efekt terapii opartej na wyższym vs niższym docelowym SBP. Nie uwzględniono w niej jednak badania SPRINT (Systolic Blood Pressure Intervention Trial).
