Nowości w praktyce
Wytyczne ESC 2017 dotyczące postępowania w zawale mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST
dr n. med. Marek Grabka
dr n. med. Tomasz Bochenek
prof. dr hab. n. med. Katarzyna Mizia-Stec
W sierpniu 2017 roku European Society of Cardiology Committee for Practice Guidelines (ESC CPG) opublikowało kolejne wytyczne dotyczące rozpoznawania i postępowania w zawale mięśnia sercowego z przetrwałym uniesieniem odcinka ST (STEMI – ST elevation myocardial infarction).1 Jest to ważny dokument systematyzujący aktualne podejście do diagnostyki i leczenia chorych ze STEMI. Poniżej przedstawiono zmiany, jakie znalazły się w wytycznych, o których należy pamiętać w praktyce klinicznej.
Nowe zalecenia dotyczące czasu realizacji procedur w STEMI
Autorzy wytycznych ESC podkreślają, że każdy pacjent ze STEMI trwającym ≤12 godzin musi być poddany pierwotnej angioplastyce wieńcowej. Jeśli to postępowanie jest niemożliwe do wykonania w ciągu 120 minut, należy wykonać fibrynolizę.
Rutynowe oznaczanie markerów martwicy jest zalecane (klasa I), ale podobnie jak badanie echokardiograficzne nie może opóźnić terapii reperfuzyjnej.
Według najnowszych zaleceń leczenia zawału mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST w okresie 12-48 godzin od wystąpienia dolegliwości w STEMI, a także po tym czasie, jeśli pacjent jest hemodynamicznie niestabilny lub ma nawracające zaburzenia rytmu serca, należy dążyć do udrożnienia tętnicy dozawałowej. Nowym elementem okazało się zalecenie w klasie IIa, aby w czasie 12-48 godzin nawet u pacjentów bez dolegliwości rozważyć udrożnienie tętnicy dozawałowej. Należy jednocześnie zaznaczyć, że rutynowa angioplastyka w przypadku pacjentów, u których upłynęło już 48 godzin od wystąpienia STEMI, jest przeciwwskazana (ryc. 1).
Zwraca uwagę fakt zmienionych przedziałów czasowych. W nowych wytycznych nie istnieje już pojęcie „time to doors” (czas do momentu przyjazdu do izby przyjęć) ani „doors to baloon” (czas od przyjęcia w izbie przyjęć do skutecznego udrożnienia naczynia). Czas od pierwszych objawów do zastosowania skutecznej terapii jest podzielony na trzy przedziały – opóźnienie zależne od:
1. pacjenta
2. systemu ratownictwa
3. systemu opieki medycznej.
Tym samym autorzy nowych rekomendacji wskazują, że największe znaczenie ma czas do otwarcia tętnicy dozawałowej, podkreślając, że docelowym sposobem postępowania przedszpitalnego i wewnątrzszpitalnego jest minimalizacja czasu do interwencji wieńcowej.
Elektrokardiografia w rozpoznawaniu STEMI – atypowe prezentacje
Elektrokardiogram (EKG) pozostaje podstawowym narzędziem wykorzystywanym w rozpoznawaniu STEMI. Zapis EKG należy wykonać do 10 minut od pierwszego kontaktu personelu medycznego z pacjentem (IB). W nowych wytycznych ponownie przywołane są standardo...