Choroba przeziębieniowa jest zespołem ostrych objawów ze strony układu oddechowego zazwyczaj spowodowanych zakażeniem wirusowym (w okresie wiosennym najczęstszym czynnikiem patogenetycznym są rynowirusy, w jesienno-zimowym wirusy RS, grypy i paragrypy).¹ Szacuje się, że na chorobę przeziębieniową rocznie zapada 50-85% populacji.^2,3 Mimo że jest to choroba łagodna i samoograniczająca się, ze względu na częstość występowania stanowi istotny problem społeczny.

Wprowadzenie

Najczęstszymi objawami – obok objawów ogólnych związanych ze złym samopoczuciem oraz rozbiciem – są: ból gardła, katar, uczucie zatkanego nosa oraz kaszel.² Dolegliwości ustępują zwykle po 5-7 dniach,⁴ jednak nawet u 25% chorych kaszel może się utrzymywać do 2-3 tygodni,⁵ co stanowi przyczynę licznych konsultacji lekarskich, podczas których pacjenci oczekują wdrożenia terapii mogącej szybko znieść ten męczący objaw. Z uwagi na dostępność wielu opcji farmakoterapii w raporcie panelu ekspertów Chest⁴ omówiono skuteczność leków stosowanych w kaszlu w przebiegu choroby przeziębieniowej.

Poprzednie wytyczne dotyczące leczenia kaszlu w przebiegu ostrej choroby przeziębieniowej wydano w 2006 roku.⁶ W 2017 zadecydowano o konieczności ponownego przeanalizowania dostępnych sposobów terapii oraz ich skuteczności, czego owocem jest omawiany dokument. Podstawę zaleceń stanowiła analiza dostępnych badań klinicznych wykonywanych w ostatnim czasie w wielu ośrodkach na całym świecie, które dotyczyły najpopularniejszych metod leczenia kaszlu w przebiegu choroby przeziębieniowej. W sumie przeanalizowano sześć dostępnych przeglądów literatury.

Wśród porównywanych metod terapii kaszlu znalazły się:

• farmakologiczne
  • acetylocysteina i karbocysteina
  • α-sympatykomimetyki i leki przeciwhistaminowe (m.in. połączenie dekstrometorfanu, doksylaminy, paracetamolu i efedryny)
  • niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)
  • preparaty zawierające cynk
  • leki dostępne bez recepty stosowane w chorobie przeziębieniowej:⁷ kodeina, dekstrometorfan, moguisteina (niedostępna w Polsce), gwajafenezyna, bromheksyna, leki przeciwhistaminowe, preparat zawierający kamforę, mentol i olejek eukaliptusowy, wyciąg z agawy
• niefarmakologiczne – porównanie działania miodu z placebo i innymi lekami przeciwkaszlowymi w grupie pacjentów pediatrycznych.

Metody leczenia

Przeprowadzono analizę wpływu acetylocysteiny oraz karbocysteiny na redukcję czasu trwania kaszlu. W badaniach wykazano, że w przypadku obu leków do poprawy stanu zdrowia dochodziło po 6-7 dniach stosowania, co nie skracało jednak w istotny sposób...