Karwedylol i nebiwolol, β-adrenolityki III generacji, charakteryzują się innym profilem farmakologicznym w porównaniu z pozostałymi lekami z tej grupy – wykazują one dodatkowe działanie naczyniorozszerzające. W niniejszym artykule zostanie przedstawiony mechanizm ich działania oraz znaczenie w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca.

Wprowadzenie

Leki β-adrenolityczne wprowadzono do praktyki klinicznej ponad 50 lat temu.¹ Obecnie stosowane związki jednak znacząco różnią się od pierwszego wprowadzonego propranololu. Jest to również grupa niejednorodna, w obrębie której możemy wyróżnić trzy kolejne generacje. Farmakologiczną klasyfikację β-adrenolityków przedstawiono w tabeli 1.² Aktualnie szczególną pozycję zajmują leki trzeciej generacji, które cechują się dodatkowym działaniem naczyniorozszerzającym, takie jak nebiwolol i karwedylol.

Mechanizm działania i szczególne właściwości β-adrenolityków naczyniorozszerzających

Nebiwolol jest racemiczną mieszaniną D- i L-izomerów w stosunku 1:1. Powinowactwo D-nebiwololu do receptorów β1 jest 175 razy większe w porównaniu z L-nebiwololem, który z kolei stymuluje endotelialną syntazę tlenku azotu, przez co działa wazodylatacyjnie. Lek ten jest wysoce kardioselektywny (powinowactwo do receptora β1 jest ponad 300 razy większe niż do receptora β2), dodatkowo stymuluje receptory β3 w tkance tłuszczowej, rozszerza naczynia krwionośne poprzez uwalnianie tlenku azotu oraz ma działanie antyoksydacyjne. Właściwości te sprawiają, że jest on znacznie lepiej tolerowany i ma korzystniejszy profil metaboliczny.

Karwedylol jest nieselektywnym β-adrenolitykiem III generacji, a jego działanie naczyniorozszerzające wynika głównie z blokowania receptorów α1. Dowiedziono również, że zwiększa on, podobnie jak nebiwolol, stężenie tlenu azotu, aktywując syntazę tlenku azotu.³ Oprócz tego ma właściwości antyoksydacyjne, które wynikają z obecności w jego strukturze podstawnika aromatycznego. Tym samym ma on korzystny wpływ na śródbłonek naczyniowy, działa przeciwzapalnie i przeciwzakrzepowo.^4,5

Klasyczne β-adrenolityki zwiększają aktywność receptorów α1, przez co nasilają skurcz naczyń, zmniejszając ukrwienie mięśni szkieletowych.6 Prowadzi to do zmniejszenia wychwytu glukozy przez mięśnie i wzrostu insulinooporności. Dodatkowo za pośred...

Nebiwolol wykazuje również korzystny wpływ na gospodarkę lipidową. W 2010 r. Van Bortel ocenił wpływ leczenia nebiwololem na profil lipidowy u 510 pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą.9 Istotną redukcję stężenia cholesterolu całkowitego,...