Wytyczne w praktyce
Brytyjski model redukowania palenia tytoniu
Czy warto wdrożyć go w Polsce?
dr n. o zdrowiu Marzenna Broszkiewicz
- Omówienie wytycznych NICE dotyczących interwencji wspomagających zrywanie z nałogiem palenia tytoniu i wskazujących zadania personelu opieki medycznej i innych instytucji mających kontakt z osobami palącymi
- Wskazanie niefarmakologicznych (poradnictwo, terapia behawioralna) i farmakologicznych (nikotynowa terapia zastępcza, bupropion, wareniklina) metod pomagających w zaprzestaniu palenia
- Rola e-papierosów w zrywaniu z nałogiem palenia
Przedmiotem pracy jest omówienie zaleceń zawartych w wytycznych National Institute for Health and Care Excellence (NICE) „Stop smoking interventions and services”1 oraz rozważenie możliwości wdrożenia ich w systemie opieki zdrowotnej w Polsce. Wytyczne zostały zaktualizowane w marcu 2018 r. Poprzednia aktualizacja pochodziła z 2008 r. Finansowanie świadczeń pozostawiono na niezmienionym poziomie.
Wytyczne tytoniowe NICE reprezentują punkt widzenia wypracowany w następstwie uwzględnienia dostępnych dowodów. W uzasadnieniu aktualizacji eksperci NICE podali, że nowe wytyczne mają na celu wprowadzenie zmian w standardach szkoleń w praktyce lekarskiej w odpowiedzi na zahamowanie dynamiki spadku częstości zaprzestania palenia tytoniu w Wielkiej Brytanii. W Anglii liczba osób palących tytoń korzystających z oferowanych metod pomocy w zerwaniu z nałogiem znacząco spadła w ciągu roku (od kwietnia 2016 r. do marca 2017 r.)2. Ponadto liczba recept wystawianych na leki stosowane w celu zaprzestania palenia zmniejszyła się o >50% od 2011 r.3. Eksperci brytyjscy nie znajdują racjonalnego wytłumaczenia przyczyny redukcji obydwu tych wskaźników.
Omówienie
Wytyczne NICE dotyczą interwencji i świadczeń dostarczanych w opiece podstawowej i społecznościach lokalnych każdej osobie powyżej 12 lat. Ich celem jest:
• zagwarantowanie porady każdej osobie, która pali lub stosuje tytoń w inny sposób
• zachęcenie każdej osoby do zaprzestania palenia/używania tytoniu
• udzielenie wsparcia każdej osobie w procesie zrywania z nałogiem.
Wytyczne zostały pogrupowane w 12 bloków tematycznych i są kierowane do 4 grup adresatów:
• komisarzy i dostawców metod interwencji lub usług pomagających w zaprzestaniu palenia, włączając sektory wolontariatu i społeczności (wytyczne 1-3)
• personelu opieki zdrowotnej i społecznej lub innego personelu pierwszej linii powiązanego z usługami wspomagającymi zaprzestanie palenia (wytyczne 4-7)
• zarządów zdrowia i dobrego samopoczucia (health and well-being boards) (wytyczne 8-12)
• członków społeczeństwa, którzy chcą przestać palić tytoń, lub tych, którzy chcą pomóc innym w zerwaniu z nałogiem.
